سبزیجات برگی Leaf vegetable

سبزی های برگدار گیاهانی هستند که به عنوان سبزی خورده می شوند و گاهی اوقات با دمبرگ ها و شاخه های حساس همراه هستند. این سبزی ها گاهی اوقات در سالادها به صورت خام مصرف می شوند. تا کنون نزدیک به هزار گونه گیاه با برگ های خوراکی شناخته شده است.

سبزیجات سبز برگ بخش مهمی از یک رژیم غذایی سالم هستند. آنها مملو از ویتامین ها، مواد معدنی و فیبر هستند اما کالری کمی دارند.

یک رژیم غذایی سرشار از سبزیجات برگ‌دار می‌تواند مزایای متعددی از جمله کاهش خطر چاقی، بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا و زوال ذهنی را به همراه داشته باشد.

اسفناج Spinach

اسفناج با نام علمی Spinacia oleracea از خانواده Amaranthaceae ، یک گیاه گلدار، سبز برگ و بومی آسیای مرکزی و غربی است. برگ های آن یک سبزی خوراکی رایج هستند که به صورت تازه، پخته،کنسرو و … مصرف می شود. اسفناج حاوی مقادیر زیادی آهن، کلسیم و سایر ویتامین ها و مواد معدنی ضروری است.

گیاهشناسی

اسفناج گیاهی یک ساله و محصول فصل سرد است که ارتفاع آن تا 30 سانتی متر می رسد. در مراحل اولیه رشد برگها به حالت رزت هستند که از نظر سبزی کاری و برداشت محصول این مرحله دارای اهمیت است.

ساقه راست و شیار دار، برگها متناوب، ساده، بیضی شکل تا مثلثی، صاف یا چروکیده و از نظر اندازه بسیار متغیر هستند. برگها 30-2 سانتی متر طول و 15-1 سانتی متر عرض دارند. برگ های بزرگتر در پایه گیاه و برگ های کوچک بالاتر روی ساقه گل دهنده قرار دارند.

اسفناج گیاهی دو پایه است. گلهاي اين گياه خوشه ای، کوچک، سبز مایل به زرد، به قطر 4-3 میلی متر هستند. گلهای کوچک اسفناج برای گرده افشانها جذاب نیستند. به همین دلیل گرده افشانی اسفناج توسط باد انجام می شود.

نیازهای اکولوژیک اسفناج

دما: اسفناج در دمای 16-4 درجه سانتیگراد جوانه می زند، در دمای 20-18 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارد ، در دمای زیر 10 درجه سانتیگراد رشد آن کند و تا دمای 7- درجه سانتیگراد را می تواند تحمل کند.

خاک: اسفناج در خاک لومی با زهکشی خوب و PH بین 7-6 بهترین رشد را دارد.

آب: اسفناج به رطوبت بالایی نیاز دارد و در صورت ناکافی بودن بارندگی باید هر 7 تا 10 روز آبیاری انجام شود.

نور: اسفناج گیاهی روز بلند است و در نور کامل ( 8-6 ساعت نور مستقیم خورشید ) بهترین رشد را دارد.

تهیه زمین

چند هفته قبل از برنامه ریزی برای کاشت، کود دامی کمپوست شده را به خاک اضافه کرده و مخلوط کنید. زمین را آبیاری کنید، وقتی رطوبت زمین به حد مطلوب رسید، کود نیتروژن را به خاک اضاف کرده و عملیات آماده سازی بستر کاشت که شامل شخم، دیسک ( خرد کردن کلوخه ها و نرم کردن خاک) و ماله (تسطیح زمین) است را انجام دهید. زمین را به صورت جوی و پشته آماده کنید و کاشت را انجام دهید.

کاشت

تکثیر اسفناج با بذر انجام می شود. عمق کاشت بذر 2-1 سانتیمتر و فاصله بین ردیف های کاشت 40-35 سانتیمتر می باشد..اسفناج معمولا در اوایل بهار برای برداشت تابستانه و در پاییز برای برداشت در زمستان و بهار کاشته می شود. زمانی که ارتفاع گیاه به 5 سانتیمتر رسید باید عملیات تنک کردن را انجام داد بطوریکه فاصله بین بوته ها 10-8 سانتیمتر باشد. کاشت اسفناج در اکثر نقاط ایران انجام می شود، ولی عمده تولید آن در خوزستان، اصفهان، شیراز و مازندران است.

داشت

در طی مرحله داشت تغذیه مناسب و مبارزه با علفهای هرز ضروری است. اسفناج تغذیه کننده ای سنگین است و برای رسیدن به حداکثر تولید باید عناصر غذایی کافی در دسترس گیاه قرار گیرد. این امر از طریق استفاده از کودهای پایه و برگی حاصل می شود. کودهای پایه از طریق ریشه و کودهای برگی از طریق برگ جذب می شوند. اسفناج برای داشتن بهترین تولید به نیتروژن زیادی (80-70 کیلوگرم در هکتار) نیاز دارد. برای تعیین سطح عناصر غذایی مختلف در خاک، آزمایش خاک انجام شود تا از مقادیر مورد نیاز عناصر مطلع شوید.

اسفناج به خوبی با علف های هرز رقابت نمی کند. کنترل علف های هرز در زمان استقرار گیاه اهمیت ویژه ای دارد.

اسفناج به چه عناصری نیاز دارد؟

عناصر ضروری که در رشد و تولید بهینه اسفناج موثر هستند شامل نیتروژن و پتاسیم (عناصر پر مصرف) و روی و منیزیوم (عناصر کم مصرف) است.

برداشت

به طور کلی، 40 تا 70 روز بعد از کاشت زمانی که برگهای اسفناج به اندازه کافی رشد کردند (طول برگها بین 15-10 سانتیمتر و تعداد برگها بین 10 تا 12 عدد است) با دست یا مکانیزه برداشت انجام می شود. برداشت اسفناج را صبح یا عصر انجام دهید. برداشت در ساعات گرم روز به گیاهان فشار وارد می کند و برگ های تازه بریده شده پژمرده می شوند.

آفات اسفناج

مگس مینوز

مگس مینوز از آفات مهم سبزی و صیفی است و دامنه میزبانی وسیعی دارد. دو گونه Liriomyza trifolii و Liriomyza sativae از مگس های مینوز در ایران گزارش شده اند.

مرحله خسارت زا: لارو

علایم خسارت

پس از تفریخ تخم ها لاروها وارد برگ شده و از پارانشیم برگ تغذیه می کنند و دالانهای مارپیچ سفید و توخالی روی برگ ایجاد می کنند. این دالانها در بافت مزوفیل بین لایه بالایی و پایینی برگها ادغام می شوند. لارو ها علاوه بر ایجاد تونل، فضولات را نیز پشت سر خود می گذارند که از این طریق ایجاد خسارت می کنند و برگها را برای مصرف انسان نامناسب می کنند.

کنترل و مبارزه

تناوب زراعی

استفاده از کارتهای زرد رنگ

کنترل شیمیایی با آفت کشهای مناسب با مشورت گیاه پزشک انجام شود.

کرم برگخوار Spodoptera exigua

مرحله خسارتزا: لارو

لاروهای این آفت به صورت دسته جمعی تغذیه می کنند. در اثر تغذیه لاروها حفره‌هایی به شکل دایره‌ای تا نامنظم روی برگ‌ها ایجاد می شود و برگها توری و مشبک می شوند.

کنترل و مبارزه

استفاده از تله های فرمونی

شخم عمیق بعد از برداشت

استفاده از عوامل کنترل بیولوژیک از جمله سن های شکارگر، بالتوری سبز و زنبور براکون

کنترل شیمیایی با آفت کشهای مناسب با مشورت گیاه پزشک انجام شود.

شته ها Aphid

شامل گونه های Myzus persicae, Macrosiphon euphorbiae

شته ها شایع ترین آفات اسفناج هستند. شته ها حشرات کوچکی هستند که معمولا به صورت گروهی در سطح زیرین برگها و روی ساقه یافت می شوند. چند شته نمی توانند خسارت زیادی وارد کنند. اما شته ها به سرعت تولید مثل می کنند و در کوتاهترین زمان جمعیت خود را افزایش داده و خسارت وارد می کنند. شته ها معمولا در قسمت زیرین برگها کلنی تشکیل می دهند و جوانترین برگها را برای تغذیه انتخاب می کنند. از شیره گیاه تغذیه می کنند و سلول های گیاهی در حال رشد را از بین می برند. آنها همچنین ناقل بسیاری از بیماری های ویروسی هستند. آلودگی های شدید می تواند باعث پیچ خوردگی برگ، زرد شدن و کاهش رشد شود. شته ها همچنین مقادیر زیادی شیره گیاهی هضم نشده (عسلک) را دفع می کنند. این مایع قندی روی برگ ها جمع می شود، و از رشد قارچ های کپک دوده حمایت می کند. اگرچه کپک دوده به بافت گیاه حمله نمی‌کند اما باعث کاهش فتوسنتز می شود.

کنترل و مبارزه

دشمنان طبیعی به طور کلی آنها را تحت کنترل خود نگه می دارند. اگر به کمک بیشتری نیاز دارید، از صابون های حشره کش یا روغن چریش استفاده کنید.

بیماریهای اسفناج

پوسیدگی ریشه (بوته میری)

عامل بیماری قارچ های Pythium spp،Rhizoctonia solani ، Fusarium oxysporum

علائم بیماری

سرعت جوانه زنی ضعیف بذرها، مرگ نهال های تازه روییده شده، گیاهان زرد رنگ، به ویژه برگهای پایین تر، رشد ضعیف، پژمردگی و از بین رفتن گیاهان مسن، ریشه ها ممکن است آغشته به آب باشند و رنگ آنها قهوه ای یا سیاه شود. گیاهان آلوده معمولا در نواحی کم ارتفاع مزرعه یا باغ که آب تجمع می یابد، یافت می شود. علائم بیماری مشابه علائم ناشی از آبیاری بیش از حد گیاهان است.

مدیریت

اسفناج را در خاکهایی با زهکشی خوب بکارید.

آبیاری را به دقت مدیریت کنید تا خاک اشباع نشود.

استفاده از بذرهای ضد عفونی شده

از کاشت متوالی اسفناج در یک مکان خودداری کنید.

سفیدک دروغی یا کرکی

عامل بیماری قارچ Peronospora farinosa

علائم بیماری

علائم اولیه بیماری به صورت لکه‌های زرد روی برگ‌، بین رگبرگها به صورت زاویه دار ظاهر می شوند. با گذشت زمان این لکه ها بزرگ می‌شوند و به رنگ قهوه‌ای مایل به زرد با بافتی خشک تبدیل می‌شوند. در اثر رشد قارچ لکه های تیره رنگ تقریبا گردی در سطح زیرین برگها مشاهده می شود.

مدیریت و کنترل بیماری

کاشت ارقام مقاوم

استفاده از قارچ کش های مناسب می تواند به محافظت از گیاه کمک کند.

ویروس موزاییک اسفناج

عامل بیماری ویروس Cucumber Mosaic Virus

علائم بیماری

در گیاهان جوان اسفناج، CMV باعث می شود که برگ ها پیچ خورده و تا حدی چین خورده و به آرامی رشد کنند. هنگامی که گیاهان بالغ اسفناج آلوده می شوند، لکه های سبز و زردی روی برگ های مسن ایجاد می شود و برگ های جدید نزدیک به مرکز ممکن است کوچک، زرد و پیچ خورده باشند. برگ‌هایی که توسط ویروس منحرف شده‌اند، نمی‌توانند عملکرد طبیعی خود را داشته باشند. با پیشرفت بیماری، لکه های زرد به رنگ قهوه ای در می آیند و نکروزه می شوند.

کنترل و مبارزه

استفاده از ارقام مقاوم

مبارزه با ناقلین

https://en.wikipedia.org/wiki/Spinach

https://homegarden.cahnr.uconn.edu/factsheets/leafminers

https://e-samar.com

https://www.seedtospoon.net/which-pests-attack-spinach-how-to-manage-organically

https://www.gardeningknowhow.com/edible/vegetables/spinach/common-spinach-problems.htm

Spinach Downy Mildew

http://extension.msstate.edu/publications/insect-pests-the-home-vegetable-garden

https://www.growveg.com/plant-diseases/us-and-canada/spinach-blight-cucumber-mosaic-virus

https://www.greenlife.co.ke/spinach-nutrition

https://seedsheets.com/blogs/howto/how-to-harvest-spinach

جعفری Parsl

جعفری با نام علمی Petroselinum crispum گیاهی علفی از خانواده Apiaceae، بومی یونان، مراکش و یوگسلاوی سابق است. این گیاه در سایر نقاط جهان با آب و هوای مناسب، به طور گسترده به عنوان سبزی کشت می شود. جعفری منبع خوبی از آنتی اکسیدان ها، ویتامین های A, K, C است و از آن به صورت تازه خواری یا در بعضی از غذاها، انواع سالادها و سوپ ها به عنوان چاشنی استفاده می شود. جعفری یک گیاه همراه عالی در باغ سبزیجات است در کنار گوجه فرنگی، مارچوبه و ذرت بسیار عالی رشد می کند.

گیاهشناسی

جعفری گیاهی سبز روشن، دارای ریشه ای راست دوکی شکل یا متورم، ساقه های منشعب و توخالی، دارای برگهای مرکب (هر برگ از دو یا چند برگچه مجزا تشکیل شده است)، متناوب (در هر گره یک برگ در امتداد ساقه رشد می کند) و در حاشیه دندانه دار هستند. برگ‌ها روی گیاهان جوان‌تر به شکل روزت هستند. جعفری گیاهی دوساله در آب و هوای معتدل یا گیاهی یک ساله در مناطق نیمه گرمسیری و گرمسیری است. در جایی که به صورت دوساله رشد می کند، در سال دوم، ساقه‌ای گلدار به ارتفاع 75 سانتی‌متر با برگ‌های پراکنده‌تر و چترهایی با سطح صاف به قطر 3 تا 10 سانتی‌متر با گل‌های زرد تا سبز مایل به زرد به قطر 2 میلی‌متر رشد می‌کند.

بذرها بیضی شکل، به طول 2-3 میلی متر هستند.

جعفری دارای سه گونه

جعفری فرانسوی یا برگ مجعد (برگها خوراکی)

جعفری ایتالیایی یا برگ تخت (برگها خوراکی)

جعفری ریشه (ریشه خوراکی غده ای)

و ارقام متعددی برای هر گونه وجود دارد.

جعفری ریشه ای، ریشه های ضخیم تری نسبت به انواعی که برای برگ هایشان کشت می شوند، تولید می کند.

نیازهای اکولوژیک جعفری

خاک: جعفری برای رشد بهینه به خاک لومی، با زهکشی خوب، غنی از مواد آلی و PH بین 6 تا 7 نیاز دارد. خاکهای شور، قلیایی و شنی برای کاشت گشنیز مناسب نیستند.

دما: جعفری در دمای بین 22 تا 30 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارد.

نور: جعفری مانند بسیاری از گیاهان در مناطق آفتابی که 8-6 ساعت در روز نور مستقیم خورشید را دریافت می کند، بهترین عملکرد را دارد.

آب: جعفری بلافاصله بعد از کاشت باید آبیاری شود و بسته به شرایط آب و هوایی منطقه و رطوبت خاک هر 20-15 روز یک بار آبیاری انجام شود. توجه داشته باشید که آب شور نباشد و از کیفیت خوبی برخودار باشد.

آماده سازی بستر کاشت

آماده سازی خاک در به حداقل رساندن رقابت علف های هرز، به ویژه در مراحل اولیه کشت نقش دارد..چند هفته قبل از برنامه ریزی برای کاشت، کود دامی کمپوست شده را به خاک اضافه کرده و مخلوط کنید. زمین را آبیاری کنید، وقتی رطوبت زمین به حد مطلوب رسید، کودهای پایه را به خاک اضاف کرده و عملیات آماده سازی بستر کاشت که شامل شخم، دیسک ( خرد کردن کلوخه ها و نرم کردن خاک) و ماله (تسطیح زمین) است را انجام دهید. زمین را به صورت جوی و پشته آماده کنید و کاشت را انجام دهید.

کاشت

جعفری معمولاً از بذرتکثیر می شود. بذر را در عمق 5 میلی‌متر در زمین بکارید. جوانه زنی جعفری کند است و چهار تا شش هفته طول می کشد. زمانی که ارتفاع گیاه به 8-6 سانتیمتر رسید عملیات تنک کردن را انجام دهید به طوری که فاصله بین بوته ها 30-25 سانتیمتر باشد ( بوته های جعفری به عرض 50-30 سانتیمتر و تا ارتفاع 70 سانتیمتر رشد می کنند) و فاصله بین ردیف ها را 60-45 سانتیمتر در نظر می گیرند.

داشت

در طی مرحله داشت تغذیه مناسب و مبارزه با علفهای هرز ضروری است. جعفری تغذیه کننده ای سنگین است و برای رسیدن به حداکثر تولید باید عناصر غذایی کافی در دسترس گیاه قرار گیرد. این امر از طریق استفاده از کودهای پایه و برگی حاصل می شود. کودهای پایه از طریق ریشه و کودهای برگی از طریق برگ جذب می شوند. برای تعیین سطح عناصر غذایی مختلف در خاک، آزمایش خاک انجام شود تا از مقادیر مورد نیاز عناصر مطلع شوید. کودهای آهسته رهش را در زمان تهیه زمین یا زمانی که ارتفاع جعفری 10-5 سانتیمتر است را به میزان توصیه شده به خاک اضافه کنید. برای تولید محصول بیشتر و با کیفیت در طول فصل رشد از کودهای مایع از جمله 5-10-5 را در طول فصل رشد استفاده کنید

بوته های جعفری به علت کوچک بودن در مراحل اولیه رشد قدرت رقابت با علف های هرز را ندارند به همین کنترل علف های هرز جعفری بسیار مهم است. برای کنترل علفهای هرز جعفری از علفکش های پیش رویش، وجین دستی و کولتیواتور استفاده کنید.

جعفری به چه عناصری نیاز دارد؟

عناصر ضروری که در رشد و تولید بهینه جعفری موثر هستند شامل نیتروژن، فسفر و پتاسیم (عناصر پر مصرف) و آهن، روی و منگنز (عناصر کم مصرف) است.

برداشت

برگها حدود 70 تا 90 روز پس از کاشت، زمانی که ارتفاع بوته ها به حدود 20 سانتی متر رسید، آماده برداشت هستند. برداشت جعفری به صورت تدریجی انجام می شود. بنابراین همیشه جعفری تازه در دسترس است. برداشت باید صبح زود انجام شود تا گیاهان در معرض گرما قرار نگیرند.

مشکلات گیاه جعفری معمولاً مربوط به آفات است، اما گاهی اوقات، گیاه جعفری به بیماری هم مبتلا می شود. جعفری یکی از اعضای خانواده هویج و کرفس است و بیماری های مشابه با آنها دارد. شایع ترین مشکل جعفری، بیماریهای قارچی است که عموماً گیاهان در نواحی مرطوب یا زمانی که هوا گرم و مرطوب است، به این بیماریها مبتلا می شوند. پاتوژن ها از ریشه یا از روی برگ ها به گیاهان منتقل می شوند. آبیاری بارانی باعث تشکیل و انتقال عوامل بیماریزای قارچی می شود.

بیماریهای جعفری

پوسیدگی طوقه/ریشه

عامل بیماری قارچ های sp Pythium.

پوسیدگی طوقه و ریشه با خاک خیس همراه است. عامل بیماری هم قارچ هایی هستند که در خاک یافت می شوند و زمانی که زمین مرطوب است، شروع به فعالیت می کنند. . قارچ ها به ریشه و طوقه گیاه حمله کرده و باعث مسدود شدن آوندها می شوند. برگ‌ها زرد و قهوه‌ای می‌شوند، ساقه‌ها و کل گیاه تغییر رنگ داده و می‌میرند. ریشه ها سیاه و پوسیده می شوند و شاخه های جدید تشکیل نمی شوند. گیاهان آلوده غیرقابل خوردن هستند.

مدیریت و کنترل

تناوب زراعی

کاشت در زمینهای با زهکشی خوب

ضد عفونی بذرها قبل از کاشت

لکه برگی سپتوریایی

عامل بیماری قارچ Septoria petroselini

یکی دیگر از بیماریهای رایج گیاه جعفری لکه برگی است. علائم بیماری به صورت لکه هایی زرد با هاله ای قهوه ای روی برگها ظاهر می شوند. با پیشرفت بیماری این لکه ها بزرگ شده و بهم می پیوندند. مرکز این لکه ها به رنگ برنزه با دانه های ریز سیاه در می آیند. این دانه های سیاه همان اسپورهای قارچ هستند که یکی از علائم تشخیص این بیماری است. کل گیاه در اثر این بیماری ضعیف می شود، برگها پژمرده شده و می ریزند. لکه برگی از مهم ترین بیماری گیاه جعفری محسوب می شود و باعث از بین رفتن کل محصول می شود.

مدیریت و کنترل

تناوب زراعی 2 ساله

کاشت بذرهای سالم

رعایت بهداشت زراعی

استفاده از قارچ کش های محافظت کننده

سوختگی برگ آلترناریایی

عامل بیماری قارچهای

Alternaria petroselini،

A.selini

smyrnii.

علائم بیماری به صورت لکه های قهوه ای تا سیاه با حاشیه کلروتیک روی برگها شروع می شود. با بزرگ شدن و بهم پیوستن این لکه ها، برگها قهوه ای شده و می ریزند. عامل بیماری در تمام مراحل رشد می تواند به گیاه جعفری حمله کرده و آن را آلوده کند اما گیاهان جعفری خیلی جوان و خیلی پیر را ترجیح می دهد.

بارانهای شدید و هوای مرطوب، باعث تشدید و انتقال بیماری می شوند. این بیماری از طریق بذر آلوده نیز منتقل می شود.

مدیریت و کنترل

استفاده از بذر مرغوب، بذر مرغوب را از یک منبع معتبر خریداری کنید.

بذر را با آب گرم در دمای 50 درجه سانتی گراد به مدت 20 دقیقه ضد عفونی کنید.

تناوب زراعی

از کاشت جعفری در زمینهایی که هویچ و جعفری کشت شده خودداری کنید.

تا حد امکان از آبیاری بارانی استفاده نکنید و در صورت استفاده از این روش آبیاری، آبیاری را اول صبح انجام دهید تا برگها فرصت خشک شدن داشته باشند.

تنها قارچ کش ثبت شده برای بیماری های قارچی برگ جعفری، از جمله لکه برگ آلترناریا، قارچ کش های حاوی مس، به فرم هیدروکسید مس است.

سفیدک پودری

عامل بیماری قارچ Erisyphe heraclei

عامل بیماری ابتدا باعث رنگ پریدگی برگها می شود. سپس بافت پودری سفید رنگی در سطح بالایی و پایینی برگ ها و همچنین روی ساقه ها ایجاد می کند. که منجر به زرد شدن، چروکیدگی و مرگ زودرس برگهای مسن می شود.

مدیریت و کنترل

کاشت گونه های مقاوم

کنترل علف های هرز

رعایت بهداشت زراعی

کاربردهای قارچ کش محافظ، حفاظت کافی را فراهم می کند.

حشرات مختلف در مراحل مختلف رشد به جعفری حمله می کنند. از آنجا که جعفری گیاهی برگی است باید از برگها در برابر آفات محافظت کرد. آفات را زود تشخیص داد و برای مبارزه اقدام کرد. در زیرتعدادی از آفات رایجی که برگ ها و ساقه های جعفری را هدف قرار می دهند آورده شده است.

آفات

شته ها Aphids

شته ها حشراتی کوچک با بدنی نرم، معمولاً به رنگ سبز یا زرد، در سطح زیرین برگ ها و ساقه های جعفری کلنی تشکیل می دهند و جوانترین برگها را برای تغذیه انتخاب می کنند. از شیره گیاه تغذیه می کنند و سلول های گیاهی در حال رشد را از بین می برند. آنها همچنین ناقل بسیاری از بیماری های ویروسی هستند. اگر آلودگی شته‌ها شدید باشد، ممکن است باعث پیچ خوردگی، زرد شدن برگها و کاهش رشد گیاه شود. شته ها ماده ای چسبناک و شیرینی به نام عسلک ترشح می کنند که باعث رشد کپک های دوده ای روی گیاهان می شود. اگرچه کپک دوده به بافت گیاه حمله نمی‌کند اما باعث کاهش فتوسنتز می شود.

کنترل و مبارزه

دشمنان طبیعی به طور کلی آنها را تحت کنترل خود نگه می دارند. اگر به کمک بیشتری نیاز داشتید، از صابون های حشره کش یا روغن چریش استفاده کنید.

مالچ های بازتابنده مانند پلاستیک نقره ای رنگ می توانند شته ها را از تغذیه گیاهان بازدارند.

در صورتی که آلودگی بسیار زیاد باشد، با مشورت گیاه پزشک از آفت کش ها استفاده کنید.

طوقه بر Cutworms

این آفت با نام علمی Agrotis segetum از خانواده Noctuidae انتشار جهانی دارد و به بسیاری از گیاهان خسارت وارد می کند.

مرحله خسارت زای این آفت لاروها هستند، که با تغذیه از طوقه باعث قطع آوندها، تضعیف گیاه و یا افتادن گیاهچه روی زمین می شود. لاروهای بزرگ یک قدم جلوتر رفته و ساقه های جعفری را می شکنند و در خاک دفن می کنند. هم برگ های جویده شده و هم ساقه های شکسته نشانه های خوبی از آلودگی مزرعه به کرم طوقه بر هستند.

کنترل و مبارزه

از بین بردن بقایای گیاهی

شخم عمیق بعد از برداشت

استفاده از تله های فرمونی برای شکار حشرات ماده

مینوز برگ Leafminers

مینوزها، لارو گونه های مختلف حشرات هستند، که شامل زنبورها، مگس ها، پروانه ها و برخی از سوسک ها می شود.

مرحله خسارت زای این آفات، لاروها هستند. لاروها از پارانشیم بین دو سطح برگ تغذیه می کنند و در اثر تغذیه لاروها، تونل هایی در بافت برگ های جعفری ایجاد می شود. در صورتی که آلودگی شدید باشد می تواند به کل گیاه آسیب برساند. برگ های آسیب دیده زرد و پژمرده شده و برای انسان بی مصرف می شوند.

کنترل و مبارزه

استفاده از روغن چریش

حذف گیاهان آلوده

شخم عمیق باعث از بین رفتن فرم زمستان گذران این آفت در خاک می شود.

نماتد گره ریشه Root Knot Nematode

نماتد گره ریشه گونه ای از نماتدها هستند که در خاک زندگی می کنند و ریشه های جعفری را آلوده می کنند. آسیب آنها گسترده است و می تواند برای مدت طولانی شناسایی نشود.

نماتدگره ریشه باعث رشد گال روی ریشه جعفری می شود. گال ها معمولاً 1 اینچ قطر دارند.

گالها مانع از رسیدن رطوبت و مواد مغذی به ریشه می شوند. در نتیجه برگها زرد شده و جعفری با توقف رشد مواجه می شود.

کنترل و مبارزه ؟؟؟؟؟

کنه های عنکبوتی Spider Mites

کنه های عنکبوتی مانند شته ها کلنی تشکیل می دهند. آنها کلنی های خود را در قسمت زیرین برگ های جعفری می سازند. این کنه ها گاهی خیلی کوچک هستند که با چشم غیر مسلح نمی توان آنها را دید.

کنه های عنکبوتی مانند شته ها، از شیره گیاهی موجود در برگ ها و ساقه ها را تغذیه می کنند و باعث زرد شدن برگ ها می شوند. در اثر تغذیه این کنه ها ابتدا نقاط زرد کم رنگی روی برگ های جعفری مشاهده می شود. سپس خود برگها زرد و پژمرده می شوند. در صورتی که آلودگی شدید باشد تارهای ظریف در اطراف برگ ها مشاهده می شود.

مگس سفید Whaite fly

مگس سفید (سفید بالک) مانند شته ها در قسمت زیرین برگهای جعفری کلنی تشکیل می دهند. مگس سفید از شیره گیاهی تغذیه می کند. در اثر تغذیه این آفت برگها زرد و پژمرده شده و رشد گیاه کند می شود. گیاهان به شدت آسیب دیده از بین می روند. مگس سفید مقادیر زیادی عسلک تولید می کند. این ماده شیرین و چسبنده روی شاخ و برگ های جمع می شود و در فتوسنتز اختلال ایجاد می کند. عسلک همچنین باعث ایجاد کپک دوده و سایر عفونت های قارچی می شود. مگس سفید ناقل ویروسهای بیماری زای گیاهی است و هنگام حرکت از گیاهی به گیاه دیگر ویروس ها و سایر عوامل بیماری زا را منتقل می کند.

کنترل و مبارزه

مگس سفید دارای سیستم ایمنی بسیار سازگار است و به سرعت در برابر بسیاری از حشره کش های خاص مقاومت ایجاد می کند. بنابراین به طور کلی، روش‌های کنترل فیزیکی مطمئن‌تر از روش‌های شیمیایی هستند.

https://gobotany.nativeplanttrust.org/species/petroselinum/crispum

https://en.wikipedia.org/wiki/Parsley

https://agriculture.vic.gov.au/biosecurity/plant-diseases/herb-diseases/powdery-mildew-of-parsley

https://www.google.com/search

https://plantvillage.psu.edu/topics/parsley/infos

https://projectblue.blob.core.windows.net/media/Default/Horticulture/Publications/Septoria%20blight%20of%20parsley.pdf

https://plant-pest-advisory.rutgers.edu/controlling-septoria-leaf-spot-in-parsley

http://www.uaex.edu/publications/PDF/FSA-6091.pdf.

https://agriculture.vic.gov.au/biosecurity/plant-diseases/herb-diseases/downy-mildew-of-parsley

Parsley Pests: 10 Common Offenders & How To Get Rid of Them

https://fardinkesht.com

https://www.theseedcollection.com.au/growguide/parsley-seeds

https://www.theseedcollection.com.au/herb

https://www.planetnatural.com/growing-parsley

https://www.advancingnortheast.in/wp-content/uploads/2021/11/Parsley-final.pdf

https://extension.umn.edu/vegetables/growing-parsley#preservation-938312

گشنیز Coriander

گشنیز، با نام علمی Coriandrum sativum، گونه ای از گیاهان گلدار از خانواده جعفری (Apiaceae) که از آن هم به عنوان سبزی و هم به عنوان ادویه استفاده می شود. این گیاه بومی مناطق مدیترانه و خاورمیانه است و به طور گسترده در بسیاری از نقاط جهان کشت می شود. مشخصات تغذیه ای دانه گشنیز با ساقه یا برگ تازه آن متفاوت است. برگها غنی از ویتامین های A، C و K هستند، به طور کلی دانه ها محتوای ویتامین کمتری نسبت به برگها هستند ، اما حاوی مقادیر قابل توجهی فیبر ، کلسیم، سلنیوم، آهن، منیزیم و منگنز هستند. برگ های تازه و دانه های خشک شده بیشتر در آشپزی مورد استفاده قرار می گیرند، اما تمام قسمت های گشنیز خوراکی هستند. ریشه گشنیز عطر و طعم عمیق‌تری نسبت به برگ‌ها دارد و در انواع غذاهای آسیایی به‌ویژه در غذاهای تایلندی مانند سوپ یا خمیر کاری استفاده می‌شود.

گیاه شناسیگشنیز گیاهی یک ساله و محصول فصل خنک است که تا ارتفاع 50 سانتی متر رشد می کند. ریشه دوکی شکل، سفید رنگ و دارای انشعابات زیاد است. ساقه مستقیم، منشعب، سبز رنگ و فاصله میان گره های آن توخالی است. برگ‌های گشنیز متناوب و متغیر هستند، برگها در پایه گیاه دارای لوب پهن و روی ساقه‌های گلدار باریک و پردار هستند. گشنیز گیاهی نرم و بدون کرک است. گل ها به رنگ سفید یا صورتی کم رنگ هستند و در چترهای کوچک تشکیل می شوند. گلبرگ هایی که از مرکز چتر دورتر هستند نسبت به گلبرگهای مرکز چتر کشیده تر هستند. میوه ها بیضی شکل، به رنگ زرد مایل به قهوه ای و حاوی دو دانه هستند. گشنیز ممکن است به عنوان گشنیز، جعفری چینی یا دانیا نیز شناخته شود.

نیازهای اکولوژیک گشنیز

خاک: گشنیز در خاکهای لومی شنی و لومی رسی با PH بین 6 تا 7 و زهکشی خوب، رشد می کند.

نور: گشنیز در آفتاب کامل رشد بهینه خواهد داشت.

دما: دمای مطلوب برای جوانه زنی بذرها 15-12 درجه سانتیگراد است و در دمای 17 تا 27 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارد. این گیاه می تواند یخبندان سبک را تحمل کند اما دماهای بالا باعث پیچ خوردن آن می شود.

آب: اولین آبیاری باید بلافاصله پس از کاشت بذر انجام شود. آبیاری های بعدی باید به فاصله 10 تا 12 روز انجام شود. البته آبیاری باید با توجه به شرایط آب و هوایی و رطوبت موجود در خاک انجام شود. گشنیز در شرایط خیلی مرطوب عملکرد خوبی ندارد.

آماده سازی بستر کاشت

چند هفته قبل از برنامه ریزی برای کاشت، کود دامی کمپوست شده را به خاک اضافه کرده و مخلوط کنید. (تحریک رشد ریشه، بهبود سطح جذب مواد مغذی و بهبود ساختار خاک از مزایای استفاده از کود دامی کمپوست شده است) زمین را آبیاری کنید، وقتی رطوبت زمین به حد مطلوب رسید، کودهای پایه ( یک سوم نیتروژن و دوز کامل فسفر و پتاسم) را به خاک اضافه کرده و زمین را 2 تا 3 بار شخم زده و با استفاده از ماله آن را صاف و مسطح کنید. زمین را به صورت جوی و پشته آماده کنید و کاشت را انجام دهید.

کاشت

کاشت گشنیز بسته به شرایط اقلیمی منطقه به صورت بهاره و پاییزه کشت می شود. کاشت بهاره، اوایل فروردین و کاشت پاییزه در ماه های مهر و آبان انجام می شود. گشنیز مستقیماً از بذر تکثیر می شود. بذرها را در عمق 0.6 تا 1.2 سانتی‌متر در بستر آماده بکارید. فاصله کاشت روی ردیف ها را 15-12سانتیمتر و فاصله ردیف ها از هم را 30 تا 40 سانتیمتر در نظر بگیرید. بذرهای گشنیز برای جوانه‌زنی به رطوبت زیادی نیاز دارند و 2-1 هفته بعد از کاشت جوانه‌ می زنند.

داشت

برای اینکه گشنیز رشد و تولید خوبی داشته باشد باید مواد مغذی مورد نیاز آن را به مقدار کافی تامین کرد. گشنیزهای جوان باید عاری از علف های هرز نگهداری شوند تا از رقابت برای مواد مغذی جلوگیری شود. گشنیز رقیب ضعیفی برای علفهای هرز به ویژه با علف های هرز چند ساله است لذا قبل از کاشت از کنترل علف های هرز چند ساله اطمینان حاصل کنید. علف های هرز می توانند باعث کاهش عملکرد گشنیز شوند. از علف کش های پیش رویشی استفاده کنید و برای عاری شدن مزرعه از علف های هرز، یک یا دو عملیات وجین انجام دهید. وجین اول را 4 هفته بعد از کاشت و دومی 6-5 هفته بعد از کاشت انجام دهید.

گشنیز به چه عناصری نیاز دارد؟

عناصر ضروری که در رشد و تولید بهینه گشنیز موثر هستند شامل نیتروژن، فسفر و پتاسیم (عناصر پر مصرف) و آهن، روی و منگنز (عناصر کم مصرف) است.

برداشت:

گشنیز 45 تا 70 روز پس از کاشت، زمانی که طول برگ ها به 10 تا 15 سانتی متر رسید قابل برداشت است. گشنیز که به صورت تجاری رشد می کند و با بریدن کل گیاه در سطح خاک یا 4 تا 5 سانتی متر بالاتر از طوقه برداشت می شود. برداشت به صورت دستی یا مکانیزه انجام می شود. باقی مانده نیتروژن از مرحله تهیه زمین را بعد از هر برداشت استفاده کنید.

آفات

شته ها Aphids

شته ها از آفات رایج در مزارع هستند. حشرات کوچکی هستند که به هر گیاه زنده ای حمله می کنند. رنگ آنها سبز است و بدن نرمی دارند .شته ها بسیار خطرناک هستند زیرا حامل ویروس های بیماریزای گیاهی هستند. آنها به وسیله قطعات دهانی سوزن مانند خود از شیره گیاهی برگ ها و ساقه ها تغذیه می کنند.

شته ها هنگام تغدیه موادی را به بافت گیاه تزریق می کنند که باعث رشد غیر طبیعی ساقه و برگها می شوند. در موارد آلودگی شدید، برگها زرد شده و رشد متوقف می شود. شته ها ماده ای چسبناک و شیرین به نام عسلک ترشح می کنند که باعث رشد کپک های دوده ای روی گیاهان می شود.

مدیریت و کنترل

دشمنان طبیعی به طور کلی شته ها را تحت کنترل خود نگه می دارند.

حذف گیاهان آلوده

استفاده از صابون های حشره کش یا روغن چریش

مالچ های بازتابنده مانند پلاستیک نقره ای رنگ می توانند شته ها را از تغذیه گیاهان بازدارند.

در صورتی که آلودگی بسیار زیاد باشد، با مشورت گیاه پزشک از آفت کش ها استفاده کنید.

کرمهای ارتشی Armyworms

این آفت با نام علمی Pseudaletia unipuncta از خانواده Noctuidae می باشد. آنها به کرم‌های ارتشی معروف هستند زیرا کرم‌ها به صورت گروهی عظیم، مانند یک ارتش، از مزرعه‌ای به مزرعه دیگر حرکت می‌کنند و به محصولات آسیب می‌رسانند.

مرحله خسارتزای این آفت لاروها هستند. در اثر تغذیه لاروها سوراخ های دایره ای شکل نامنظمی روی برگها ایجاد می شود. در صورتی که آلودگی شدید باشد لاروها تمام برگ را خورده و فقط رگبرگ باقی می ماند.

مبارزه و کنترل

کنترل بیولوژیک با استفاده از Bacillus thuringiensis

استفاده از فرمون جنسی برای شکار حشرات بالغ

طوقه بر Cutworms

این آفت با نام علمی Agrotis segetum از خانواده Noctuidae انتشار جهانی دارد و به بسیاری از گیاهان خسارت وارد می کند.

مرحله خسارت زای این آفت لاروها هستند، لاروها به رنگ سبز، خاکستری و قهوه ای هستند. که با تغذیه از طوقه، باعث آسیب به دستجات آوندی و قطع ارتباط ریشه با قسمت های هوایی و در نتیجه تضعیف گیاه و یا افتادن گشنیز روی زمین می شود.

مبارزه و کنترل

از بین بردن بقایای گیاهی

شخم عمیق بعد از برداشت محصول

استفاده از تله های فرمونی به منظور شکار حشرات ماده و جلوگیری از تخمریزی آنها

استفاده از سموم شیمیایی با مشورت گیاه پزشک

بیماریها

لکه برگی باکتریایی Bacterial leaf spot

عامل بیماری باکتری Pseudomonas syringae

این باکتری فقط به گشنیز آسیب وارد می کند و تاثیری روی سایر سبزی ها و صیفی جات ندارد.

علائم بیماری به صورت لکه های تیره و آبسوخته به اندازه 5-2 میلیمتر روی برگ و دمبرگ ظاهر می شوند. این علائم در دو طرف برگ قابل مشاهده هستند. این لکه ها توسط رگبرگها احاطه می شوند و ظاهری زاویه دار پیدا می کند.

پیشگیری و مبارزه

کاشت بذر عاری از بیماری

جمع آوری بقایای گیاهی بعد از برداشت

کاهش استفاده از کودهای نیتروژنی

تناوب زراعی 3-2 ساله

پژمردگی فوزاریومی Fusarium Wilt

عامل بیماری Fusarium Oxysporum

علائم اولیه این بیماری روی برگهای پایینی ظاهر می شوند. برگها تغییر رنگ داده و زرد یا قرمز می شوند. با گسترش بیماری کل گیاه پژمرده شده و از بین می رود. عامل بیماری به ریشه نیز حمله کرده و بافت های آوندی ریشه های آلوده برنزه یا نارنجی رنگ می شوند.

پیشگیری و مبارزه

زهکشی خوب خاک

افزایش فاصله کاشت

تناوب زراعی با گیاهان غیر میزبان

استفاده از قارچ کش مناسب با مشورت گیاه پزشک

سفیدک پودری Powdery Mildew

عامل بیماری قارچ Erisyphe heraclei

عامل بیماری ابتدا باعث رنگ پریدگی برگها می شود. لکه های کوچک و سفید روی سطح برگ ظاهر می شوند و بعداً کل سطح برگ را می پوشاند. که منجر به زرد شدن، چروکیدگی و مرگ زودرس برگهای مسن می شود. علائم بیماری روی دمبرگ و چتر نیزدیده می شود. در آلودگی شدید، گیاهان ظاهری سفید خاکستری پیدا می کنند.

پیشگیری و مبارزه

کاشت گونه های مقاوم

کنترل علف های هرز

رعایت بهداشت زراعی

کاربردهای قارچ کش محافظ، حفاظت کافی را فراهم می کند.

https://en.wikipedia.org/wiki/Coriander

https://plantvillage.psu.edu/topics/coriander-cilantro/infos

https://www.researchtrend.net/bfij/pdf

کاشت، داشت و برداشت گشنیز

http://www.baghbantak.com/index.php/leaf-vegetables/parsley

https://entnemdept.ufl.edu/creatures/field/true_armyworm.htm

گشنیز و بیماری های آن

https://agritech.tnau.ac.in/crop_protection/coriander_diseases_2.html

https://www.slideshare.net/baghbantak/ss-90619698

https://mtvernon.wsu.edu/path_team/DiseaseGallery/coriander-bac-leaf-spot-4.htm

https://www.gov.mb.ca/agriculture/crops/crop-management/coriander.html

https://www.greenlife.co.ke/coriander-coriandrum-sativum

https://www.apnikheti.com/en/pn/agriculture/horticulture/spice-and-condiments/coriander

https://nrcss.icar.gov.in/Upload/637876998508446018.pdf

https://yektaban.com/learn

شوید Dill

شوید گیاهی گلدار با نام علمی Anethum graveolens از خانواده جعفری (Apiaceae) است. شوید بومی اروپای شرقی، مدیترانه، جنوب روسیه و غرب آفریقا است.

شوید یک گیاه تجاری محبوب برای اهداف آشپزی است. شوید عمدتا به صورت تازه و به عنوان سبزی و در موارد زیادی به صورت خشک نیز استفاده می شود. از برگها برای طعم دادن به ماهی، گوشت، سوپ، سالاد و سیب زمینی استفاده می شود. از دانه ها در دستور العمل های ترشی و سرکه استفاده می شود. اسانس میوه (روغن دانه شوید) و برگ (روغن برگ شوید) نیز برای مصارف مختلفی مانند طعم دهنده غذا، داروها و صابون های خوشبو کننده استفاده می شود. از نظر پزشکی، شوید بیش از 2000 سال است که استفاده می شود و به ویژه برای تسکین معده بعد از غذا شناخته شده است. شوید گیاهی محبوب در غذاهای اروپای مرکزی، شمال آفریقا، اسکاندیناوی و روسیه است.

گیاه شناسی

شوید گیاهی علفی، یکساله و معطر، محصول فصل سرد است و تا ارتفاع 60-40 سانتیمتر بلند می شود. شوید ریشه ای مستقیم ، مخروطی و سفید دارد. طول ریشه بین 10 تا 30 سانتی متر متغیر است. ساقه ها باریک، تو خالی، منشعب و دارای خطوط طولی، برگ ها بلند، نرم، ریز و متناوب هستند و طول آنها به 20 -10 سانتیمر می رسد. رنگ شاخ و برگ از سبز تیره تا سبز آبی متغییر است. هنگامی که هوا گرم یا خشک می شود، یک ساقه گل دهنده بلند تولید می کند. گل ها، کوچک، متقارن، شعاعی با 5 کاسبرگ کوچک، 5 گلبرگ و 5 پرچم ، به رنگ سفید تا زرد، در چترهای کوچک تشکیل می شوند.

بذر (دانه) شوید در واقع میوه خشک این گیاه است و صاف، بیضی شکل و قهوه ای مایل به زرد تا تیره است. دانه ها 4 تا 5 میلی متر طول و 1 میلی متر ضخامت دارند و به آنها اسکیزوکارپ می گویند.

شوید نقش (عملکرد) مهمی را در اکوسیستم ایفا می کند. گل های معطر شوید غذای زنبورها را فراهم می کنند و زنبورها نقش مهمی در گرده افشانی گیاهان دارند. گل ها برای زنبورهای کوچک، مگس ها و سایر حشرات، از جمله مگس های مفید که لاروهای آنها شته ها را می خورند، جذاب هستند.

نیازهای اکولوژی شوید

خاک: بافت خوب خاک یکی از عوامل مهم در تولید موفق شوید است. شوید برای رشد بهینه به خاک با بافت لومی شنی، غنی از مواد غذایی و زهکشی خوب با PH کمی اسیدی و خنثی (بین 5/6-7) نیاز دارد

نور: شوید گیاهی روز بلند است و در نور کامل ( 8-6 ساعت نور مستقیم خورشید ) بهترین رشد را دارد.

آب: بلافاصله پس از کاشت آبیاری را انجام دهید و از مرطوب بودن خاک مطمئن شوید. در طول دوره جوانه زنی، که معمولاً 10 تا 14 روز طول می کشد، خاک را به طور مداوم مرطوب نگه دارید.

دما: شوید در بازه دمایی 18-16 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارد.

شوید تا قبل از گل دهی از رشد و نمو سریعی برخوردار است. در طول این دوره به مقادیر فراوان آب نیاز دارد و آبیاری هر 10-7روز یک بار انجام می شود ( البته در مناطقی که شوید در فصل پاییز و زمستان کشت می شود آبیاری با توجه به بارندگی و رطوبت زمین انجام می شود).

شوید در مناطق معتدل و سرد در بهار تا پاییز، و در نواحی گرمسیری از پاییز تا بهار در طول زمستان کاشته می شود. شوید دراغلب نقاط ایران کشت می شود و در برخی نواحی ایران مانند تبریز، خراسان به صورت خودرو و نیمه خودرو یافت می شود.

آماده سازی زمین

برای کاشت شوید خاک سطحی باید نرم، فاقد کلوخه، پستی و بلندی و عاری از علفهای هرز باشد. چند هفته قبل از برنامه ریزی برای کاشت، کود دامی کمپوست شده (30-20 تن در هکتار) را به خاک اضافه کرده و مخلوط کنید. زمین را آبیاری کنید، وقتی رطوبت زمین به حد مطلوب رسید، کودهای شیمیایی فسفره و پتاسه را اضاف کرده و عملیات آماده سازی بستر کاشت که شامل شخم، دیسک ( خرد کردن کلوخه ها و نرم کردن خاک) و ماله (تسطیح زمین) است را انجام دهید. زمین را به صورت جوی و پشته آماده کنید و کاشت را انجام دهید.

کاشت

بذر شوید را باید مستقیماً از بذر بکارید (از آنجا که شوید ریشه ای یلند و حساس شبیه هویچ و چغندر دارد نمی توان آن را نشاء کرد و در صورت نشاء کردن سریع از بین می روند). بذرها را در عمق 5/0 سانتیمتر، روی ردیفهایی که 60-45 سانتیمتر از هم فاصله دارند بکارید.

بسته به دمای خاک بذرها 21-16 روز بعد از کاشت گیاهچه ها ظاهر می شوند. 14-10 روز پس از ظهور گیاهچه عملیات تنک کردن را انجام دهید. تنک کردن با ایجاد فاصله مناسب بین بوته های شوید باعث گردش بهتر هوا بین بوته ها و جلوگیری از بیماریهای قارچی می شود و به شما این امکان را می دهد که برداشت خود را به حد اقل برسانید.

داشت

در طی مرحله داشته تغذیه مناسب و مبارزه با علفهای هرز ضروری است. برای مبارزه با علفهای هرز بهتر است از علفکشهای پیش رویشی استفاده کرد. شوید مانند بیشتر گیاهان، نیازی به کود دهی مکرر ندارد.

بلافاصله پس از جوانه زنی، نیاز شوید به کود حداقل است. کود دهی را تا زمانی که نهال ها برگ های واقعی را تشکیل دهند متوقف کنید. هنگامی که بوته های شوید چند سانتیمتر بلند می شوند، وارد مرحله رویشی می شوند. هر 4 تا 6 هفته یکبار یک کود متعادل اعمال کنید. این رشد ثابت را بدون تحت فشار قرار دادن گیاهان جوان تضمین می کند. برای تغذیه سبک، کود استفاده 5-10-5 در طول دوره رشد استفاده کنید.

شوید به چه عناصری نیاز دارد؟

عناصر ضروری که باعث رشد در شوید می شوند شامل نیتروژن، فسفر، پتاسیم (عناصر پر مصرف) و آهن، روی، منگنز و مس (عناصر کم مصرف) است.

به عنوان مثال کود NPK 10.10.10 یک کود مناسب و متعادل برای رشد خوب شوید است. از آنجا که شوید گیاهی برگی است و نیترروژن هم از برگها پشتیبانی می کند می توانید کودی را استفاده کنید که نیتروژن بیشتری نسبت به سایر مواد مغذی دارد، مانند کود ماهی.

برداشت:

زمان و چگونگی برداشت شوید به نوع استفاده از گیاه بستگی دارد. زمان مناسب برای برداشت شوید به عنوان سبزی و ادویه قبل از ساقه دهی و با فاصله 25 تا 35 سانتی متری از سطح زمین برداشت است. برداشت با دست یا به صورت مکانیزه انجام می شود.

مدیریت آفات و بیماری ها

خوشبختانه شوید تمایل بیشتری به جذب حشرات مفید دارد و بیشتر حشراتی که جذب آن می‌شوند، علاقه‌مند به تغذیه از شهد گل‌های آن هستند، نه اینکه از برگ‌هایش تغذیه کنند.

شوید توسط آفات زیاد اذیت نمی شود. گفته می شود، چند حشره مکرر هستند که از ضیافت با این گیاهان لذت می برند. از جمله

شته ها Aphids

یکی از آفات رایج در گیاهان شوید، شته است. تعداد کمی از شته ها چیز مهمی نیستند، اما شته ها به سرعت تکثیر می شوند و سپس می توانند گیاه را به شدت ضعیف کنند.

شته‌ها حشراتی کوچک، دارای بدنی نرم و قطعات دهانی مکنده هستند که به برگ‌های شوید و نوک ساقه‌ها هجوم می‌آورند، از شیره گیاهی تغذیه می کنند و باعث تغییر شکل و کاهش رشد گیاه می‌شوند. در موارد آلودگی شدید، برگها زرد شده و رشد متوقف می شود

شته ها عسلک شیرین و چسبنده ای تولید می کنند که باعث رشد کپک دوده و کاهش فتوسنتز در گیاهان می شود. می شود. همچنین ناقل ویروسهای بیماریزای گیاهی هستند.

پیشگیری و مبارزه

یکی دیگر از راه های پیشگیری از مشکلات شته ها استفاده از گیاهان همراه برای دفع آنهاست.

مطالعات تحقیقاتی زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد آلیوم‌هایی مانند سیر و پیاز در دفع انواع مختلف شته‌ها برای محافظت از طیف گسترده‌ای از محصولات موثر هستند.

از تغذیه شوید با کودهای نیتروژن بالا که باعث هجوم شته می شود خودداری کنید.

دشمنان طبیعی به طور کلی شته ها را تحت کنترل خود نگه می دارند.

حذف گیاهان آلوده

استفاده از صابون های حشره کش یا روغن چریش

مالچ های بازتابنده مانند پلاستیک نقره ای رنگ می توانند شته ها را از تغذیه گیاهان بازدارند.

در صورتی که آلودگی بسیار زیاد باشد، با مشورت گیاه پزشک از آفت کش ها استفاده کنید.

برای پیشگیری از بیماری های این محصول، انتخاب خاک حاصلخیز، تهیه بستر مناسب برای کاشت بذر، تهیه بذرهای سالم و ضدعفونی کردن آنها قبل از کاشت مهم است.

شوید خود را در آفتاب کامل بکارید.

کاشت در مکان هایی با زهکشی

برداشت مکرر و حذف گیاهان و برگ های آلوده، اگر شوید حتی با ایجاد شرایط مناسب به بیماری مبتلا شد، مبارزه با بیماری ضروری است.

بیماری های رایج شوید

به طور کلی، شویدهای کشت شده در آب و هوای مرطوب بیشتر از شویدهایی که در آب و هوای خشک کاشته می شوند، در معرض خطر ابتلا به بیماری هستند. در اینجا برخی بیماریهایی که ممکن است شوید شما را آلوده کنند، آورده شده است. به یاد داشته باشید، حذف گیاهان آلوده برای جلوگیری از گسترش بیماری ، مهم است.

پوسیدگی فوزاریومی ریشه

عامل بیماری: Phytophthora و قارچ هایی مانند Fusarium و Rhizoctonia عامل اصلی پوسیدگی ریشه شوید هستند.

عامل بیماری قارچ های خاکزی هستند. این قارچ ها به آوندهای ریشه نفوذ کرده و آنها را از بین می برند و در نتیجه انتقال آب و مواد معدنی مختل می شود. برگه ابتدا زرد و سپس قرمز مایل به بنفش می شوند. این بیماری اغلب در نتیجه آبیاری بیش از حد و زهکشی ضعیف ایجاد می شود.

پیشگیری و مبارزه

کاشت ارقام مقاوم

کاشت در زمین های با زهکشی خوب

تناوب زراعی

سفیدک کرکی یا دروغی

عامل بیماری قارچ

علائم بیماری به صورت لکه های زرد تا قهوه ای روی شاخ و برگ همراه با رشد قارج به صورت لکه های کرکی سفید، خاکستری تا بنقش در سطح زیرین برگ ها ظاهر می شود. با پیشرفت بیماری، لکه های زرد شروع به تیره شدن می کنند. این بیماری بسته به گونه یا رقم میزبان ممکن است خفیف تا شدید باشد. برگ‌های آسیب‌دیده ممکن است زودتر از موعد از بین بروند.

پیشگیری و مبارزه

اقدامات پیشگیرانه برای بیماری سفیدک کرکی مهم هستند. این اقدامات شامل

رعایت فاصه کاشت مناسب تا گردش هوا به راحتی بین گیاهان انجام شود.

مدیریت آبیاری، زمانی که رطوبت زیاد است از آبیاری بارانی استفاده نکنید.

استفاده از قارچ کش مناسب با مشورت گیاه پزشک

سفیدک پودری

عامل بیماری قارچ Erysiphe heraciei

بیماری سفیدک پودری که در بسیاری از محصولات گیاهی رایج است به دلیل رطوبت بالا ایجاد می شود. عامل بیماری ابتدا باعث رنگ پریدگی برگها می شود. علائم بیماری به صورت لکه های کوچک و سفید ابتدا روی برگها و سپس روی ساقه ظاهر می شوند و باعث به زرد شدن، چروکیدگی و در موارد شدید منجر به مرگ زودرس برگهای مسن می شود. در آلودگی شدید، گیاهان ظاهری سفید خاکستری پیدا می کنند.

پیشگیری و مبارزه

تناوب زراعی

کنترل علف های هرز

از استفاده بیش از حد از کودها اجتناب کنید.

استفاده از قارچ کش مناسب با مشورت گیاه پزشک

لکه برگی سرکوسپورایی

عامل بیماری قارچ Cercospora melongenae

برگچه های روی گیاهان پژمرده به نظر می رسند، اغلب ابتدا در قسمت پایینی گیاه. از نزدیک، ضایعات نامنظم به صورت پراکنده روی برگچه ها ظاهر می شوند، آنها را به کمر بسته می کنند و باعث می شوند پژمرده به نظر برسند.

قارچ عامل بیماری لکه‌های کوچک، قهوه ای با هاله ای زرد رنگ روی برگ‌ها ایجاد می‌کند. عامل بیماری ابتدا برگهای مسن را آلوده می کند. با پیشرفت بیماری این لکه ها قسمت های وسیعی از برگ را فرا می گیرد. و باعث پژمرده شدن، پیچ خوردگی و مرگ برگ ها می شوند

پیشگیری و مبارزه

فقط بذر عاری از بیماری زا بکارید.

تناوب زراعی

شخم عمیق بعد از برداشت

استفاده از قارچ کش مناسب با مشورت گیاه پزشک

اجتناب از آبیاری بارانی

کنترل علف های هرز

https://www.newworldencyclopedia.org/entry/Dill

Zohary, D., and M. Hopf. 2000. Domestication of Plants in the Old World. Oxford: University Press. ISBN 0198503571

https://www.almanac.com/plant/dill

https://www.thespruceeats.com/all-about-dill-4117140

https://hort.extension.wisc.edu/articles/dill-anethum-graveolens