هویچ

هویچ

هویچ (Carrot) یک سبزی ریشه ای پر مصرف از خانواده چتریان (Apiaceae) است. هویچ به رنگهای قرمز، سفید، سیاه، زرد و نارنجی است و همه این ارقام اهلی هستند. رایج ترین قسمت هویچ که توسط انسان مصرف می شود ریشه آن است. شکل ریشه از کروی، بلند، با انتهای صاف تا نوک تیز متغییر است. ریشه هویچ دارای مقادیر زیادی آلفا و بتا کاروتن، لیکوپن،آنتوسیانین، لوتئین و فیبر است. همچنین منبع خوبی از ویتامین های A ,K و B₆ است. هویچ سیاه یکی از غنی ترین منابع آنتوسیانین است و از این رو دارای توانایی آنتی اکسیدانی بالایی است یعنی تقریبا 20 تا 35 برابر بیشتر از هویچ قرمز و نارنجی و 5 برابر بیشر از چغندر. هویچ به صورت خام و پخته در غذاها و سالادها استفاده می شود. از روغن هویچ در سرم ها و کرم های صورت استفاده می شود.

تاریخچه

تاریخ مکتوب و مطالعات ژنتیکی مولکولی حاکی از آن است که هویچ منشا واحدی در آسیای مرکزی دارد. در ابتدا برای برگ و دانه آن کشت می شد. اجداد وحشی آن احتمالا از ایران (مناطقی که اکنون ایران و افغانستان است) سرچشمه گرفته است که همچنان مرکز تنوع هویچ وحشی است. سنت استفاده از هویچ دارویی در مصر، یونان و روم به هزار سال بعد از میلاد می رسد. از هویچ تلخ به عنوان یک داروی شفابخش برای بسیاری از بیماری ها استفاده می شد.

مراحل رشد هویچ

جوانه زنی

جوانه زنی زمانی است که بذر آب را جذب کرده و شروع به تجزیه انرژی های ذخیره شده خود می کند و منجر به ظهور ریشه و ساقه جنینی می شود. طول این مرحله بسته به نوع هویچ و سطح رطوبت و دمای خاک بین 1 تا 3 هفته متغییر است.

ریشه

در هویچ ریشه اصلی عمود، بلند، باریک ، ضخیم، مخرولی، استوانه ای یا کروی است و ریشه های فرعی اندکی دارد. ریشه هویچ خوراکی به رنگ های قرمز، نارنجی، بنفش و سیاه است. قسمت هایی از ریشه که در معرض نور قرار دارند سبز رنگ هستند. ریشه از یک قشر بیرونی (آوند آبکش یا فلوئم) و یک هسته داخلی ( آوند چوبی یا زایلم) ریشه های مویی و ریشه ها جانبی (با استحکام گیاه در زمین کمک می کند) تشکیل شده است.

دوره ای که ریشه هویچ شروع به بزرگ شدن می کند را مرحله توسعه ریشه می نامند. این مرحله معمولا 8 تا 12 هفته پس از کاشت آغاز می شود. برای به دست آوردن یک محصول مرغوب، مرحله توسعه ریشه باید به دقت مدیریت شود تا از رشد مناسب ریشه اطمینان حاصل شود. در این مرحله نرمی و حاصلخیزی خاک برای رشد بهینه ریشه بسیار مهم است که این شرایط را می توان در زمان آماده سازی زمین با شخم مناسب و همچنین اضافه کردن کودهای پوسیده دامی و ریزمغذی ها به خاک فراهم کرد. آبیاری بیش از حد و کود دهی کم در این مرحله منجر به کوتوله شدن و بد شکل شدن ریشه ها می شود که این امر بر کیفیت محصول تاثیر منفی دارد.

گیاهچه

در این مرحله میبینیم که دانه خاک را شکافته و از خاک خارج می شود. بسته به شرایط محیطی (دما و رطوبت خاک) این دگرگونی ممکن است 1 تا 3 هفته طول بکشد. در این مرحله در مصرف آب زیاده روی نکنید چون باعث پوسیدگی دانه می شود. پس از خارج شدن لپه ها از خاک برگهای کوتیلدونی بوجود می آیند. اینها برگهای اولیه ای هستند که از طریق فتوسنتز به گیاه کمک می کنند تا زمانی که برگهای واقعی تشکیل شوند.

ساقه

ساقه درست بالای سطح زمین فشرده شده و میانگره ها مشخص نیستند.

رویشی

در مرحله رویشی ابتدا برگهای اصلی تشکیل می شوند. اولین برگ واقعی حدود 10 تا 15 روز پس از جوانه زنی ظاهر می شود. برگهای هویچ از یک نقطه مشترک در بالای ریشه از زمین خارج می شوند و به فرم رزت، مثلثی یا بیضی شکل و دندانه دندانه هستند. برگها حاوی کلروفیل هستند. برگها با انجام عمل فتوسنتز، انرژی مورد نیاز برای رشد هویچ را تامین می کنند. در این زمان ریشه لوله ای (پیش ساز هویچ) شروع به طویل شدن می کند و شکل مشخص خود را ایجاد می کند. در این مرحله ضروری است که رطوبت خاک ثابت نگه داشته شود و مواد مغذی به اندازه کافی تامین گردد. این عوامل تاثیر زیادی بر رشد ریشه دارند. مرحله رویشی 8 هفته طول می کشد و مراقبت در این دوره کلید تضمین یک محصول موفق است.

رسیدگی

مرحله بلوغ یا مرحله نهایی رشد هویچ است.

شناسایی علائم رسیدگی: برگها معمولا زرد یا قهوه ای می شوند، شروع به پژمرده شدن کرده و ریزش می کنند. ریشه رنگ گرفته و هویچ بالغ رنگ نارنجی روشن به خود می گیرد. هنگامی که هویچ به بلوغ رسید بسته به اندازه و تراکم محصول می توان آن را با تکنیک های مختلف ( دستی یا مکانیکی) برداشت کرد.

بعد از بلوغ هویچ وارد دوره کم تحرکی می شود که به آن خواب می گویند. در این بازه زمانی گیاه عملکردهای متابولیک خود را کند کرده و انرژی را برای رشد آینده ( گل و میوه) حفظ می کند. این دوره بسته به محیط و رقم از چند هفته تا چند ماه متغییر است.

گل

اگر هویچ پس از بلوغ در زمین باقی بماند، یک ساقه بلند با دسته ای از گل های ریز، سفید روی راس آن رشد می کند. اگر چه این یک بخش طبیعی از چرخه زندگی گیاه است، باغبان آن را نامطلوب می داند، چون باعث کاهش ارزش غذایی و کیفیت ریشه آن می شود. خوشه گل شامل یک چتر مرکب است و هر چتر شامل چندین چتر کوچکتر، اولین چتر در انتهای ساقه اصلی تشکیل می شود، چترهای کوچکتر و ثانویه از شاخه اصلی منشعب می شوند و این چترها بعدا گل می دهند. یک چتر بزرگ اولیه می تواند تا 50 چتر کوچک داشته باشد. هر چتر کوچک ممکن است تا 5 گل داشته باشد. گل ها منفرد، کوچک، به رنگ سفید و گاهی سبز روشن یا زرد هستند. هر گل از 5 گلبرگ، 5 پرچم و یک کاسه گل تشکیل شده است. چیدمان گلها مرکز گرا است. به این معنی که گلهای قدیمی حاشیه و گلهای جوان در مرکز قرار دارند. دوره گل دهی چترهای منفرد 7 تا 10 روز است، بنابراین گیاه می تواند 30 تا 50 روز در مرحله گلدهی باشد.

بذر (میوه)

پس از لقاح گلها، بذر (میوه) تولید می شود. مرحله تولید بذر برای ادامه چرخه زندگی هویچ و برای کاشت گیاهان جدید مهم است. در مرحله تولید بذر انرژی گیاه روی رشد و بلوغ بذرها متمرکز می شود. هنگامی که بذرها فرایند بلوغ طبیعی خود را طی کردند برای برداشت آماده می شوند. معمولا این هسته ها ریز و سیاه با پوششی سخت هستند که به آن اسکیزوکارپ می گویند. هر اسکیزوکارپ از 2 مریکارپ تشکیل شده است. هر مریکارپ یک دانه واقعی است، مریکارپ های جفت شده پس از خشک شدن به راحتی از هم جدا می شوند.

آماده سازی زمین

هویچ جزء سبزیجات ریشه ای است. موفقیت در کشت سبزیجات ریشه ای نیازمند آماده سازی خوب زمین است. آماده سازی زمین برای کاشت تمام محصولات از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف از آماده سازی زمین ایجاد یک بستر مناسب برای بذر، جوانه زنی، سبز شدن، استقرار و توسعه هویچ در خاک است. مراحل آماده سازی زمین برای کاشت هویچ شامل:

ماخار (آبیاری اولیه جهت آماده سازی زمین)

برای شخم زدن زمین، رطوبت خاک باید در حد مطلوب (گاورو) باشد. اگر رطوبت خاک کمتر از حد مطلوب باشد، قبل از شخم زدن باید ماخار انجام شود. ماخار زمین 2 حسن دارد: رطوبت خاک را به حد مطلوب برای شخم می رساند و باعث جوانه زنی بذور علف های هرز موجود در خاک می شود.

شخم اولیه

شخم اولیه عمیق برای زیر و رو کردن و نرم کردن خاک، و همچنین زیر خاک رفتن و حذف علفهای هرزی که بعد از ماخار رشد کرده اند، انجام می شود.

زیر شکن

زیر شکن، خورد شدن و نرم شدن خاک را در عمق انجام می دهد و باعث بهبود شرایط فیزیکی خاک می شود.

شخم ثانویه

شخم ثانویه برای نرم کردن خاک، دفن بقایای گیاهی، هوادهی خاک و مخلوط کردن خاک با کودهای فسفاته، پتاسه و کودهای پوسیده دامی انجام می شود. اطمینان حاصل کنید که خاک شما به خوبی شخم زده شده و نرم است تا هویچ بتواند بدون هیچ مانعی در زمین رشد کرده و ریشه های بلند و راست تولید کند.

ماله

از ماله برای تسطیح زمین استفاده می شود. ماله باعث کاشت یکنواخت، آبیاری و سبز شدن یکنواخت می شود.

بستر سازی

زمین را به صورت جوی و پشته آماده کرده و کاشت هویچ انجام می شود.

در صورتی که آماده سازی زمین خوب انجام نشود ممکن است بد سبزی، کوتاه شدن چند شاخه ای شدن و خمیدگی ریشه اتفاق بیافتد.

خاک

برای بهترین رشد ریشه و پتانسیل جوانه زنی هویچ، خاک با زهکشی خوب و PH بین 6 تا 7 ضروری است. خاک لومی و سست راه رسیدن به ریشه های عمیق و رشد کامل هویچ را باز می کند. حتما بستر را از سنگ و کلوخه ها عاری کنید و مواد آلی را با خاک مخلوط کنید. هویچ در خاک هایی که مملو از مواد آلی و کمپوست به خوبی تجزیه شده است بهترین رشد را دارد.

دما: درجه حرارت خاک برای جوانه زنی بذر هویچ 25-10 درجه سانتیگراد و بهترین دما برای رشد هویچ 24-16 درجه سانتیگراد است. در دمای بالای 27 درجه سانتیگراد طول ریشه کوتاه و کیفیت آن کاهش می یابد. در دمای کمتر از 16 درجه سانتیگراد ریشه ها بلند و باریک می شوند و در دمای پایین تر از 10 درجه سانتیگراد رشد ریشه و اندامهای هوایی کند می شود.

تاریخ کاشت: بهترین تاریخ برای کاشت هویچ در خوزستان نیمه دوم شهریور تا اوایل آبان ماه است. مقدار بذر مصرفی 3-2 کیلوگرم در هکتار است.

عمق کاشت: عمق کاشت ایده آل به شرایط محیطی بستگی دارد. اما به عنوان یک قاعده کلی عمق کاشت بذر هویچ 2-1 سانتیمتر است. اگر بذرها خیلی کم عمق کاشته شوند باعث جوانه زنی ضعیف و اگر در عمق زیاد کاشته شوند ممکن است باعث توقف رشد شود چون بذر در عمق بیشتر به انرژی بیشتری برای سبز شدن نیاز دارد.

فاصله کاشت: فاصله کاشت بوته ها روی ردیف 10-5 سانتیمتر و فاصله ردیف ها از هم برای هویچ دیررس 40-30 سانتیمتر و برای هویچ زودرس 25 سانتیمتر است. تا ریشه بتواند خوب رشد کرده و توسعه یابد.

آبیاری: یکی از عواعل مهم در کاشت هویچ، رطوبت خاک است. خاک باید همیشه مرطوب باشد، بنا براین آبیاری منظم نیاز است. اولین آبیاری بلافاصله بعد از کاشت انجام شود. هویچ در طول جوانه زدن بذر و بزرگ شدن ریشه بیشترین حساسیت را به تنش رطوبتی دارد. هویچ برای بزرگ شدن و رسیدن به پتانسیل کامل خود به آب نیاز دارد. به طور کلی هویچ حدود 900 میلی متر مکعب آب در هر چرخه محصول (140 روز) نیاز دارد. قبل از سبز شدن سطح خاک باید مرطوب، خنک و سست باشد. برای بقیه فصل رطوبت موجود در خاک نباید از 50 درصد کمتر شود. در صورت امکان در سطح زمین آبیاری کنید، زیرا رطوبت روی شاخ و برگ ها باعث ایجاد بیماریهای قارچی می شود. اگر از آبیاری بارانی استفاده می کنید حتما صبح ها آبیاری انجام شود تا برگها فرصت خشک شدن تا شب را داشته باشند.

تغذیه

هویچ دارای سیستم ریشه ای عمیق و انبوهی از ریشه های تغذیه کننده است. این سیستم ریشه ای گیاه را قادر می سازد تا مواد مغذی که دور از دسترس بعضی از گیاهان است را استفاده کند. کودهای شیمیایی باید با توجه به نوع خاک و نیاز گیاه اضافه شوند. به عنوان یک استاندارد هویچ به سطوح پایین نیتروژن، مقادیر متوسط فسفات و سطوح بالای پتاس نیاز دارد.

عناصر پر مصرف در هویچ

هویچ به تعادلی مناسبی از چندین ماده مغذی از جمله موارد زیر نیاز دارد. کمبود هر کدام از این موارد می تواند باعث ایجاد اختلال و کاهش عملکرد شود.

پتاسیم: پتاسیم در فعال شدن آنزیم های مورد نیاز برای رشد گیاه، در فرایند فتوسنتز، تنظیم فشار اسمزی، تولید پروتئین ها و سلولز نقش دارد. پتاسیم باعث افزایش مقاومت ریشه در برابر شکستگی و ترک خوردگی و افزایش رنگدانه کاروتن در هویچ می شود. همچنین ماندگاری محصول را افزایش می دهد. در صورت کمبود پتاسیم در هویچ، حاشیه برگهای مسن نکروزه می شوند و با پیشرفت کمبود برگها از بین می روند.

فسفر: هویچ مانند اکثر محصولات ریشه ای برای عملکرد بهتر به مقدار کافی فسفر نیاز دارد. از آنجا که هویچ به جای بسیاری از ریشه های فیبری کوچک، یک ریشه منفرد و ضخیم دارد، منطقه ای که می تواند فسفر را جذب کند نسبتا کوچک است.

بر خلاف بسیاری از مواد مغذی فسفر با جذب آب توسط گیاه، جذب نمی شود. در عوض از طریق انتشار جذب می شود. و به طور طبیعی از ناحیه ای با غلظت بالا (خاک) به ناحیه ای با غلظت کم ( داخل ریشه هویچ) حرکت می کند. سطح خاکی که ریشه می تواند فسفر را از آن جذب کند بسیار کوچک و محدود به فضای اطراف ریشه است. پس با آزمایش خاک قبل از کاشت اطمینان حاصل کنید که ریشه های در حال رشد دقیقا در جایی که نیاز دارند به فسفر دسترسی پیدا می کنند. در صورت کمبود فسفر در هویچ رشد ریشه به شدت کم می شود.

نیتروژن: مهمترین ماده مغذی برای بازدهی بالای گیاهان است و باعث افزایش رشد ریشه و برگ می شود. گیاهان برای سنتز آنزیم ها، پروتیین ها، لیپیدها، اسیدهای آمینه ( اجزای سازنده پروتئین ها) و کلروفیل به نیتروژن نیاز دارد. نیتروژن نقش مهمی در انتقال انرژی در گیاه دارد. نیتروژن یک ماده مغذی و متحرک (در بافت گیاه قابلیت تحرک دارند) در گیاه است. تثبیت و تامین نیتروژن، رشد مناسب و ظرفیت کامل تولید محصول را تضمین می کند. رشد آهسته و یکنواخت برگها از اولین علائم کمبود نیتروژن است. گیاهان هویچ دارای کمبود نیتروژن معمولا کوچکتر و دارای برگهای نازکتری هستند.

منیزیم: منیزیم رشد اولیه گیاه را تحریک می کند و به عنوان جزئی از کلروفیل است. منیزیم در فتوسنتز و فعال کردن آنزیم ها، سنتز پروتئین ها و در ساختمان دیواره سلولی (پکتین) نقش دارد.

علایم کمبود منیزیم در زمان نزدیک به برداشت به صورت کلروز بین رگبرگی روی برگهای مسن مشاهده می شود.

بور: بور نقش اساسی در رشد سلول های جدید در ناحیه مریستمی دارد. در متابولیسم و انتقال کربوهیدراتها، فتوسنتز، سنتز اسید های نوکلئیک، طویل شدن ریشه و جذب آب توسط گیاه نقش دارد. کمبود بور باعث کاهش جوانه زنی و تاخیر در رشد گیاه و باعث ترک خوردگی هویچ می شود.

توصیه تغذیه ای مزرعه سبز

مرحله

نوع کود

پایه

کود مرغی 5-3 تن در هکتار

کود کامل 300-200 کیلوگرم در هکتار

یا

سولفات آمونیوم 150-100 کیلوگرم در هکتار

سولفات پتاسیم 200-150 کیلوگرم در هکتار

سوپر فسفات ساده یا تریپل 100-150 کیلوگرم در هکتار

گوگرد 200 کیلوگرم در هکتار

نیترات کلسیم 50 کیلوگرم

سرک اول ( وقتی که گیاه حداقل 10 سانتیمتر رشد کرده باشد)

اوره 100 کیلوگرم در هکتار

کلرور پتاسیم 100 کیلوگرم

سولفات منیزیم 30 کیلوگرم

سرک دوم

(2-3 هفته بعد از سرک اول)

اوره 100 کیلوگرم در هکتار

کلرور پتاسیم 100 کیلوگرم

محلول پاشی اسید بوریک یا کلسیم بر

آفات هویچ

سرخرطومی هویچ Listronotus oregonensis

لاروهای این آفت با ایجاد سوراخی در بالای ریشه هویچ وارد آن شده و با تغذیه از ریشه و ایجاد تونل در آن باعث آسیب مستقیم به هویچ و کاهش عملکرد تا 50 درصد می شوند.

کنترل و مبارزه:

از آنجا که این آفت ظرفیت مهاجرت کمی دارد، عمدتا از طریق تناوب زراعی کنترل می شود. تخم های سرخرطومی عمدتا توسط پارازیتوئیدهایی که به طور طبیعی در محیط وجود دارند از جمله Anaphes victus مورد حمله و تغذیه قرار می گیرند. کاربرد حشره کشها زمانی ضروری می شود که تراکم جمعیت حشرات کامل بالا باشد.

تریپس Thysanopter

تریپس ها حشرات ریزی هستند که با مکیدن شیره گیاهی به گیاهان آسیب وارد می کنند. در اثر تغذیه حشرات کامل و پوره ها لکه های نقره ای یا قهوه ای روی برگها ایجاد می شود، برگها زرد و خشک می شوند. تریپس ها علاوه بر تغذیه از شیره گیاهی ناقل بیماریهای ویروسی هستند که از این طریق هم می توانند به گیاهان خسارت وارد کنند. برای تشخیص تریپس، مزرعه مخصوصا حاشیه ها را به صورت هفتگی بررسی کنید. وجود 3 تریپس روی بوته، حد آستانه پذیرفته شده برای مبارزه شیمیایی است.

کنترل و مبارزه

به دلیل اندازه کوچک و عادتهای منزوی، نظارت و کنترل تریپس ها دشوار است.

حذف علفهای هرز و بقایای گیاهی اطراف مزرعه

استفاده از دشمنان طبیعی از جمله سن های شمارگر و کفشدوزک هفت نقطه ای

استفاده از تله های آبی و زرد برای شکار حشرات کامل

کنترل شیمیایی با استفاده از حشره کشهای سایپرمترین،کلرپیریفوس، فیبرونیل، لامبادای سای هالوترین(ژوپیتر)، سمپاشی را در مرکز گیاه انجام دهید.

مگس هویچ Psila rosae

لاروهای این آفت به داخل ریشه نفوذ می کنند، در موارد خفیف آزار دهنده هستند و در صورت تراکم بالا باعث کاهش بازارپسندی و ایجاد اختلال در فرایند جذب و انتقال مواد غذایی شده در نتیجه برگها تغییر رنگ داده و پژمرده می شوند. در آلودگی ثانویه، راه را برای ورود پاتوژنهای بیماریزا به داخل ریشه باز می کنند.

کنترل و مبارزه

کاشت گیاهان همراه مانند سیر و پیاز( مگس های ماده جذب بوی این گیاهان می شوند و از حمله به هویچ جلوگیری می شود).

رعایت تناوب زراعی با گیاهان غیر میزبان

حذف کامل و از بین بردم هویچ های آلوده

کرم مفتولی (طوقه بر) هویچ Agrotis Segrtum

مرحله خسارت زای این آفت لاروها هستند، که با تغذیه از قسمت پایین ساقه (طوقه) باعث قطع شدن طوقه و خشک شدن گیاه می شوند.

مبارزه و کنترل:

از بین بردن بقایای گیاهی

شخم عمیق بعد از برداشت محصول

استفاده از تله های فرمونی به منظور شکار حشرات ماده و جلوگیری از تخمریزی آنها

استفاده از سموم شیمیایی نظیر سایپرمترین، کلرپیریفوس، فیبرونیل، لامبادای سای هالوترین(ژوپیتر)

خسارت شته ها به صورت غیر مستقیم و از طریق انتقال بیماریهای ویروسی است.

مبارزه و کنترل

کنترل بیولوژیک با استفاده از لارو مگس سیرفید، لارو بالتوری سبز و کفشدوزک هفت نقطه ای

کنترل شیمیایی با استفاده از آفت کش های سیستمیک

شته ریشه هویچ Dysaphis foeniculus

این شته ها در روی ریشه زیر زمینی تجمع پیدا کرده و در صورتی که جمعیت آنها روی هویچ بالا باشد سبب توقف رشد هویچ می شوند. ولی مشکل جدی تر این است که جوانه مرکزی در اثر تغذیه ضعیف شده، قسمتهای هوایی هویچ شادابی خود را از دست می دهند. برگها استقامت خود را از دست داده، روی زمین می افتند و شبیه هویچ سرما زده در می شوند و این امر سبب افت شدید عملکرد هویچ می شود.

مبارزه و کنترل

در مناطق آلوده جمعیت این شته پایین است. لذا نیاز به مبارزه شیمیایی نیست و فقط باید بهداشت زراعی رعایت شود.

نماتد ریشه هویچ

نماتدهای گره ریشه کرمهای کوچکی هستند که در خاک زندگی می کنند و زمانی که از ریشه هویچ تغذیه می کنند به انگل گیاهی تبدیل می شوند. اغلب نماتدها از طریق نوک ریشه وارد هویج می شوند و این آسیب باعث چنگال شدن ریشه می شود، گاهی اوقات در چندین جهت با ورود نماتدهای اضافی برای استعمار ریشه، ریشه های تغذیه کننده کوچک و از بین می روند و گال های نامنظم جای آنها را می گیرند.

مبارزه و کنترل

یکی از راهکارهای بسیار موثر جهت غلبه بر جمعیت نماتدها این است که خاک را به مدت 6 هفته با نور مستقیم خورشید ضدعفونی کنید.

تناوب زراعی با گیاهان غیر میزبان

کاهش PH خاک

بیماری های هویچ

لکه برگی سرکوسپورایی هویج Cercospora leaf blight of carrot

علائم بیماری به صورت لکه های نکروزه در حاشیه برگها ظاهر می شوند و اغلب باعث پیچ خوردن برگها می شود. علائم بیماری روی برگها به صورت لکه های دایره ای شکل، قهوه ای مایل به زرد یا خاکستری که در مرکز نکروزه شده اند مشاهده می شوند. تعداد و اندازه این لکه ها روی برگ افزایش یافته و کل برگچه آلوده شده و می میرد. قارچ عامل بیماری برگهای جوان را به برگهای مسن ترجیح می دهد و در صورت شدت آلودگی برگهای مسن هم علائم بیماری را نشان می دهند. علائم بیماری به صورت حلقه ای اطراف دمبرگ را فرا گرفته و باعث مرگ برگها می شود.

سوختگی آلترناریایی برگ هویچCarrot alternaria leaf spot

عامل بیماری قارچ Alternaria dauci and A. radicina

علائم بیماری به صورت لکه های قهوه ای تیره تا سیاه و از نظر شکل نامنظم روی برگها ظاهر می شود. و با پیشرفت بیماری هاله ای زرد رنگ اطراف لکه ها را فرا می گیرد. این لکه ها روی ساقه و دمبرگ نیز مشاهده می شوند و مانند کمربندی اطراف ساقه و دمبرگ را فرا گرفته و باعث چروکیدگی و مرگ برگ می شود. سوختگی آلترناریایی ابتدا برگهای مسن و سپس برگهای جوان را آلوده می کند و این امر به علت گردش ضعیف هوا بین برگهای پایینی گیاه است.

سوختگی باکتریایی هویچ Bacterial Leaf Blight

عامل بیماری باکتری Xanthomonas campestris pv. Carotae

علائم بیماری به صورت لکه های کوچک زاویه دار و از نظر شکلی نامنظم در حاشیه برگها ظاهر می شوند. با پیشرفت بیماری لکه ها تیره و آبسوخته شده و هاله ای زرد رنگ اطراف لکه ها شکل می گیرد. در نهایت مرکز لکه خشک و برگها پیچیده می شوند. برگهای قدیمی به سرعت سیاه شده و از بین می روند. عامل بیماری ساقه و دمبرگ را آلوده کرده و باعث خروج ترشحات کرم رنگ از ساقه و دمبرگ آلوده می شود.

کنترل سوختگی ها

تناوب زراعی

رعایت بهداشت زراعی

کاهش تنش های تغذیه ای و آبی

کاشت بذر سالم و تیمار با قارچکش مناسب

کنترل شیمیایی با استفاده از قارچ کشهای مناسب

این بیماری معمولا هفت هفته پس از کاشت شروع می شود و علائم روی برگهای بالغ و دمبرگ به صورت لکه های کوچک دایره ای شکل و سفید رنگی ظاهر می شوند. لکه ها به آرامی بزرگ شده، گسترش می یابند و تمام برگها را آلوده می کنند. این بیماری گاهی با زردی کلروز خفیفی همراه است. حتی زمانی که آلودگی خیلی شدید است برگها اغلب زنده می مانند.

کنترل و مبارزه

از مصرف بیش از حد کودهای نیتروژنی خودداری کنید

استفاده از ارقام مقاوم

تناوب زراعی

آبیاری کافی

جلوگیری از تنش خشکی

جمع آوری و حذف علفهای هرز

افزایش فاصله بین ردیف ها و بوته ها

از آنجا که سفیدک پودری معمولا در اواخر فصل شروع می شود و بیماری به سرعت بافت آسیب دیده را از بین نمی برد، اغلب استفاده از قارچ کشها برای این بیماری معمول نیست.

علف های هرز

هویچ در مراحل اولیه رشد گیاهی کوچک و نسبتا آسیب پذیر است. از سوی دیگر بسیاری از علف های هرز به سرعت و شدت رشد می کنند و رقبای کار آمدی برای مواد مغذی موجود، آب و نور هستند. پس کنترل علفهای هرز در مراحل اولیه رشد بسیار مهم است. زیرا رقابت زود هنگام می تواند بر رشد گیاه تاثیر گذاشته و منجر به کاهش عملکرد محصول شود. اگر در ابتدای مراحل رشد علف های هرز هویچ را کنترل کنید، در ادامه فصل رشد و سایه اندازی اندام های هوایی هویچ، به علف های هرز اجازه رشد نمی دهند.

علفهای هرزکشت هویچ

هویچ در ابتدای فصل رشد ( برای محافظت از محصول و کاهش رقابت علفهای هرز با هویچ) و در زمان برداشت محصول (برای کیفیت محصول و سهولت در امر برداشت) به حضور علفهای هرز حساس است و مزرعه باید عاری از علفهای هرز باشد.

روشهای مبارزه با علفهای هرز

مبارزه مکانیکی: با استفاده از شخم و کولتیواتور، این روش قبل از کاشت محصول اصلی امکان پذیر است.

وجین دستی

مالچ پاشی

استفاده از علف کشها

قبل از کاشت هویچ

علفکش تریفلورالین: علفکشی سیستمیک است که باعث مرگ علفهای هرز پس از جوانه زدن می شود.

بعد از کاشت قبل از جوانه زدن هویچ

علفکش پاراکوات: علفکشی تماسی است که علفهای هرز پهن برگ و باریگ برگ را کنترل می کند.

بعد از جوانه زدن هویچ

علفکش لینورون: علفکشی سیستمیک است که به صورت پیش رویش و پس رویش علفهای هرز پهن برگ و باریک برگ یکساله را کنترل می کند ودر مرحله 4 تا 6 برگی هویچ قابل استفاده است.

علفکش اگزادیازون یا رونستار: به صورت پس رویش و در مرحله 4 تا 6 برگی هویچ قابل استفاده است.

نکاتی که هنگام سمپاشی باید رعایت شود:

در روزهای ابری سمپاشی نکنید.

هنگام وزش باد پشت به جهت باد سمپاشی کنید.

از خوردن، آشامیدن و سیگار کشیدن خودداری کنید.

از لباس مخصوص، ماسک، عینک و دستکش استفاده کنید.

پس از سمپاشی حتما دوش بگیرید.

رفرنس:

خانجانی، محمد.، 1388. آفات سبزی و صیفی ایران.انتشارات دانشگاه بو علی سینا

Mandeep Kaur Sidhu, Harish Chandra Raturi, Dilip Singh Kachwaya and Ashutosh Sharma., Role of micronutrients in vegetable production: A review. Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry 2019; SP1: 332-340

http://www.vegetablefacts.net/vegetable-history/history-of-carrots

https://en.wikipedia.org/wiki/Carrot

https://www.britannica.com/plant/carrohttps://theplantbible.com/carrots-growing-stages/t