کاهو (Lactuca sativa) کاهو گیاهی یک ساله از خانواده Asteraceae است. کاهو یک سبزی برگدار، محصول فصل خنک است و چرخه زندگی نسبتاً کوتاهی دارد.
گاهو دارای ریشه ای عمودی و عمیق است که تعداد زیادی ریشه فرعی روی آن تشکیل می شود که وظیفـه اصلــی آنهــا جــذب آب و مــواد غذایــی اســت. برگها گوشتی و به شکلهاي مختلف بیضی کشیده، بیضی پهن، گرد، تخم مرغی، قاشقی و مثلثی هستند. برگها به رنگ سبزروشن، سبز، سبز خاکستري، سبزآبی، قرمز و قهوه اي هستند.
کاهو 10 هفته بعداز کاشت آماده برداشت است. بهترین زمان برای برداشت کاهو صبح است که برگها شاداب هستند.
انواع کاهو
کاهوی برگ
کاهوی ساقه
کاهو پیچ معمولی
کاهو پیچ گرد
شرایط اقلیمی برای کاشت کاهو
خاک
مناسب ترين خاک براي كاهو خاك لومي سبك ، غنی از مواد آلی و زهکشی خوب با pH خنثی تا کمی اسیدی است.
دما
کاهو در محدوده دمایی بین 20 تا 25 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارد.
نور
کاهو از جمله سیزیجاتی است که در آفتاب کامل سریعترین رشد را دارد. آفتاب کامل، یعنی حداقل شش ساعت نور مستقیم خورشید در بیشتر روزها، برای کاهو ایده آل است.
آب
کاهو برای کیفیت و عملکرد خوب، به یک منبع ثابت رطوبت نیاز دارد. هدف این است که خاک را مرطوب نگه دارید و اجازه ندهید که کاهو به سرعت پژمرده شود. بنابراین با آبیاری منظم می توانید خاک را مرطوب نگه دارید.
آماده سازی خاک برای کاشت کاهو
آماده سازی بستر بذر اولین قدمی است که می تواند عملکرد کمی و کیفی محصول را تحت تاثیر قرار دهد. بذر کاهو به دلیل ریز بودن به بستری نرم، صاف، یکنواخت ، فاقد کلوخه با زهکشی مناسب نیاز دارد.
اضافه کردن کمپوست، نه تنها خاک را با مواد مغذی تغذیه می کند، بلکه به زهکشی خوب خاک کمک می کند، خاک را سست کرده تا اکسیژن بیشتری در دسترس گیاه قرار گیرد و ریشه های گیاه را تثبیت و محکم می کند.
کاشت
کاشت کاهو به دو روش کاشت مستقیم و کاشت نشاء انجام می شود.
کاشت مستقیم: توسط ماشین بذر کار انجام می شود. در این روش کاهو را سطحی می کارند و فاصله کاشت را 5 سانتیمتر در نظر می گیرند و در صورت تراکم بالا عمل تنک کردن انجام می شود.
کاشت نشاء: در این روش براي کشت کاهو از خزانه استفاده می شود و در مرحله 4 برگی به زمین اصلی منتقل می شوند. کاشت نشاءها در زمین اصلی به روش خطی انجام می شود. در این روش فواصل خطوط را 50 سانتیمتر و فواصل بوته ها را 30 سانتیمتر در نظر می گیرند.
تغذیه
کاهو در خاک غنی از مواد مغذی رشد می کند. کاهو دارای سیستم ریشه ای سطحی است که باعث می شود آب و مواد غذایی مورد نیاز گیاه به راحتی در دسترس آن قرار گیرد. ولی تامین نشدن نیازهای غذایی باعث کاهش عملکرد کاهو می شود.
عناصر پر مصرف در کاهو شامل نیتروژن، فسفر و پتاسیم است.
کاهو یک سبزی برگی است که با هجوم آفات و بیماریها کیفیت محصول کاهش می یابد.
آفات کاهو شامل
شته ها، تریپس ها، طوقه برها، کرم های برگخوار، سوسک های برگخوار، راب ها و حلزون ها
بیماریهای کاهو شامل
آنتراکنوز کاهو Lettuce Anthracnose
عامل بیماری قارچ Microdochium panattonianum
لکه برگی سرکوسپورایی کاهو Lettuce Cercospora leaf spot
عامل بیماری Cercospora carotae
لکه برگی باکتریایی کاهو Lettuce Bacterial Leaf Spot
عامل بیماری باکتری Xanthomonas Campestris
پوسیدگی نرم کاهو Lettuce Leaf Drop
عامل بیماری قارچ Sclerotinia sclerotiorum
لکه قهوه ای برگ کاهو Lettuce Brown stain
عامل بیماری قارچ Stemphylium botryosum
پوسیدگی پایین کاهو Bottom Rot Lettuce
عامل بیماری قارچ Rhizoctonia solani
ویروس موزاییک کاهو Lettuce Mosaic Virus
عامل بیماری ویروس Lettuce mosaic virus (LMV)
سفیدک دروغی یا داخلی Downy mildew Lettuce
عامل بیماری قارچ Bremia lactucae
سفیدک پودری یا حقیقی Powdery mildew Lettuce
عامل بیماری قارچ Erysiphe cichoracearum
اختلال فیزیولوژیک سوختگی انتهایی کاهو