کاهو

کاهو

مقدمه

کاهو (Lactuca sativa) گیاهی یک ساله از خانواده Asteraceae است که برای استفاده به صورت تازه خواری، استفاده از ساقه و دانه کاشته می شود. کاهو به طور منظم توسط مردم در فرهنگ ها و سنت های مختلف اغلب به عنوان سبزی برگی استفاده می شود. از کاهو در انواع سالادها و همچنین ساندویچ ها استفاده می شود. ساقه کاهو را به صورت خام یا پخته مصرف می کنند. کاهو علاوه بر کاربرد اصلی آن به عنوان سبزی برگی، در طی قرن‌ها مصرف انسان، از اهمیت دارویی نیز برخوردار بوده است. کاهو منبعی غنی از ویتامین K، ویتامین A و منبع متوسطی از آهن است. از دانه انواع خاصی از کاهو برای استخراج روغن استفاده می شود. در ایالات متحده، کاهو تقریباً به طور انحصاری خام مصرف می شود. در اروپا از عصاره خویشاوندان وحشی Lactuca virosa به عنوان القا کننده های خواب و سرکوب کننده های سرفه استفاده می شود.

تاریخچه

کاهو اولین بار در مصر باستان برای تولید روغن از دانه های آن کشت شد. شواهدی وجود دارد که این گیاه در اوایل سال 2680 قبل از میلاد وجود داشته است. بعدها کاهو به روم و یونان نیز گسترش پیدا کرد و به آن نام لاکتوکا را دادند. برگهای آبدار و دانه های روغنی کاهو آن را به یک محصول غذایی مهم تبدیل کرد. کاهو در تمام قاره ها کشت می شود، اما بزرگترین تولیدکنندگان و مصرف کنندگان آن اروپا و ایالات متحده آمریکا هستند.

گیاه شناسی کاهو

کاهو یک سبزی برگدار و محصول فصل خنک است. چرخه زندگی نسبتاً کوتاهی دارد، گیاهی خود گشن با میزان بالای خود گرده افشانی طبیعی است، امکان انجام تعداد زیادی تلاقی روی یک گیاه وجود دارد و گیاهان منفرد فقط به فضای متوسطی نیاز دارند. . کاهــو پــس از کاشــت بــذر به روش مستقیم، ریشــه عمــودی عمیقــی تولیــد می کنــد و ســپس ریشــه های فرعــی بــر روی ایـن ریشـه تشـکیل شده و توسـعه می یابنـد که وظیفـه اصلــی آنهــا جــذب آب و مــواد غذایــی اســت. پس از سپری شدن مرحله گیاهچه، کاهو فرم روزت پیدا کرده که در آن تعدادي برگ گوشتی به ساقه ای کوتاه متصل می شود. برگ ها به شکلهاي مختلف بیضی کشیده، بیضی پهن، گرد، تخم مرغی، قاشقی و مثلثی هستند. حضور یا عدم حضورآنتوسیانین در بروز رنگهاي مختلف برگ کاهو بسیار موثر است. برگها به رنگ سبز زرد، سبز، سبز خاکستري، سبزآبی، قرمز و قهوه اي هستند. برگهاي کاهو معمولاٌ صاف و بدون کرك هستند و در لبه ها داراي چین های ریزي هستند. همچنین اندازه سر، شکل سر و طول ساقه در رقم هاي مختلف کاهو، متفاوت است. گل آذین از نوع کلاپرك و گلها به رنگ سفید یا زرد می باشند. بذر کاهو به رنگهاي سفید خاکستري، خاکستري ، خرمایی، قهوهاي تا سیاه، متغیر است.

کاهو 10 هفته بعداز کاشت آماده برداشت است. بهترین زمان برای برداشت کاهو صبح است که برگها شاداب هستند.

انواع کاهو

کاهوی برگ

برگ‌های آن از هم جدا و روی هم قرار نمی گیرند. برگ‌ها در این کاهو حالت شکنندگی چندانی ندارند و لبه‌های آن‌ها دندانه‌دار می‌باشد. رنگ برگ‌ها در آن ممکن است سبز روشن و یا قرمز باشد.

کاهوی ساقه

به اين نوع كاهو، كاهوي مارچوبه اي نيز مي گويند. تنها ساقه آن قابل استفاده است. ولی گاهی برگ‌های لطیف و کوچک آن هم استفاده می‌شوند. ساقه در آن به رنگهاي مختلف سفيد، سبز روشن، صورتي و قرمز ديده مي شود این نوع کاهو بیشتر در اروپا و آمریکا کشت می‌شود.

کاهو پیچ معمولی

اين نوع كاهو ايستاده و ارتفاع بوته در آن به 30 تا 40 سانتيمتر مي رسد. برگهاي خارجی سبز و برگ‌های داخلی آن سبز مایل به سفید هستند. این برگها بسیار ترد و شکننده می‌باشند. بیشتر کاهوهای در حال کشت از این قسم می‌باشند. اين نوع كاهو قديمي ترين كاهوي پرورشي محسوب مي شود.

کاهو پیچ گرد

برگ‌های این نوع کاهو به طور نسبتاً فشرده روی هم قرار می‌گیرند. برگ‌های داخلی آن به رنگ سفید و یا زرد و برگ‌های بیرونی آن سبز تیره هستند. سر در اين نوع كاهو نسبتاً فشرده است.

شرایط اقلیمی برای کاشت کاهو

خاک

مناسب ترين خاک براي كاهو خاك لومي سبك ، غنی از مواد آلی و زهکشی خوب با pH خنثی تا کمی اسیدی است.

دما

کاهو در محدوده دمایی بین 20 تا 25 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارد. هوای گرم باعث تلخ شدن برگها می شود. برخی از انواع کاهو می توانند سرمای خفیف را تحمل کنند اما یخ زدگی را نه. تا زمانی که رطوبت خاک کافی باشد و جریان هوا در اطراف گیاهان وجود داشته باشد، معمولاً برای کاهو مشکلی نیست. در مکان‌هایی که زمستان‌های معتدل دارند مثل خوزستان، می‌توانید در طول زمستان کاهو بکارید.

نور

کاهو از جمله سیزیجاتی است که در آفتاب کامل سریعترین رشد را دارد. آفتاب کامل، یعنی حداقل شش ساعت نور مستقیم خورشید در بیشتر روزها، برای کاهو ایده آل است. اما در آفتاب جزئی نیز رشد می کند و در آب و هوای گرم کمی سایه را می پسندد. با این حال، سایه بیش از حد می تواند رشد کاهو را ضعیف کند.

آب

کاهو برای کیفیت و عملکرد خوب، به یک منبع ثابت رطوبت نیاز دارد. در واقع، کاهو با آبیاری مکرر، سبک‌ و مداوم بهتر عمل می‌کند و رشد برگ‌ها را بیش از ریشه‌زایی تشویق می کند. هدف این است که خاک را مرطوب نگه دارید و اجازه ندهید که کاهو به سرعت پژمرده شود. بنابراین با آبیاری منظم می توانید خاک را مرطوب نگه دارید. توجه داشته باشید که آبیاری بیش از حد منجر به توقف رشد، پوسیدگی ریشه و سایر بیماری ها می شود. کمبود آب باعث سوختگی حاشیه برگها و همچنین باعث می شود کاهو وارد فاز گلدهی شود که در این حالت برگها تلخ می شوند.

آماده سازی خاک برای کاشت کاهو

آماده سازی بستر بذر اولین قدمی است که می تواند عملکرد کمی و کیفی محصول را تحت تاثیر قرار دهد. بذر کاهو به دلیل ریز بودن به بستری نرم، صاف، یکنواخت ، فاقد کلوخه با زهکشی مناسب نیاز دارد. برای کاشت بذر یا نشاء مهم است که بستر کاشت را به خوبی آماده کنید. برای این منظور بعد از آبیاری اولیه و رسیدن رطوبت زمین به حد مطلوب آنرا به عمق 20 تا 25 سانتیمترشخم زده سپس 2بار دیسک بزنید. (ابتدا یک دیسک سنگین و سپس یک دیسک سبک برای از بین بردن پستی، بلندیهای کوچک و صاف و مسطح شدن زمین) بعد از این مرحله زمین را به صورت جوی و پشته آماده کرده و کاشت بذر یا نشا را انجام دهید.

نکته

هنگام تهیه زمین برای کاشت کاهو از ادواتی استفاده کنید که به خوبی علفهای هرز را کنترل نمایید. زیرا کاهو نمی تواند به خوبی با علفهای هرز مبارزه کند.

اضافه کردن کمپوست، نه تنها خاک را با مواد مغذی تغذیه می کند، بلکه به زهکشی خوب خاک کمک می کند، خاک را سست کرده تا اکسیژن بیشتری در دسترس گیاه قرار گیرد و ریشه های گیاه را تثبیت و محکم می کند.

کاشت

کاشت کاهو به دو روش کاشت مستقیم و کاشت نشاء انجام می شود. در مناطقـی کـه یخبنـدان زمسـتانه دارنـد، کاهـو را در فصـل بهـار، در مناطقـی کـه دارای تابسـتان خنک هستند در فصـل تابسـتان و در مناطـق گرمسـیری در پاییـز و زمسـتان کشت می شود. کاهــوی بهــاره به صــورت نشــاء کاشــته می شــود. ولــی در انــواع تابســتانه و پاییــزه بذرپاشــی در زمیــن اصلــی صورت می گیــرد و پــس از سبزشــدن بــذرها، نشــاهای اضافــه را روی ردیــف تنــک می کننــد.

کاشت مستقیم توسط ماشین بذر کار انجام می شود. چون بذر کاهو دارای شکل منظمی نیست کاشت آن با ماشین بذر کار مشکل است. به همین دلیل برای ایجاد یکنواختی در شکل و اندازه بذر، آن را با موادی از جمله خاک رس، خاک دیاتومه، تالک و چسب پوشش دار می کنند. به منظور نفوذ آب و اکسیژن به بذر، ضخامت پوشش بذر باید حد اقل باشد. در این روش کاهو را سطحی می کارند و فاصله کاشت را 5 سانتیمتر در نظر می گیرند و در صورت تراکم بالا عمل تنک کردن انجام می شود.

کاشت نشاء

در این روش براي کشت کاهو از خزانه استفاده می شود. بذرها را در خزانه می کارند. بذرها بعد از 3 تا 5 روز سبز می شوند و در مرحله 4 برگی به زمین اصلی منتقل می شوند. کاشت نشاءها در زمین اصلی به روش خطی انجام می شود. در این روش فواصل خطوط را 50 سانتیمتر و فواصل بوته ها را 30 سانتیمتر در نظر می گیرند.

تغذیه

کاهو در خاک غنی از مواد مغذی رشد می کند. دارای سیستم ریشه ای سطحی است که باعث می شود آب و مواد غذایی مورد نیاز گیاه به راحتی در دسترس آن قرار گیرد. ولی تامین نشدن نیازهای غذایی باعث کاهش عملکرد کاهو می شود. 2 تا 3 هفته قبل از کاشت کود دامی کمپوست شده را به خاک مورد نظر اضافه کنید. بعد از کاشت هنگامی که گیاهچه ها ظاهر شدند، می توان یک دوز کود برای به حداکثر رساندن تولید برگ کاهو اعمال کرد. یک کود متعادل با مقادیر مساوی نیتروژن، پتاسیم و فسفات انتخاب کنید.

عناصر پر مصرف در کاهو

عناصر پر مصرف در کاهو شامل نیتروژن، فسفر و پتاسیم است.

نیتروژن

نیتروژن یکی از مهم ترین مواد مغذی برای گیاهان است. نیتروژن، نه تنها باعث افزایش رشد ریشه و برگ‌ها می شود ، بلکه بر سطح تولید و فرآوری غذا در گیاهان در حال رشد نیز نقش دارد.

از آنجا که کاهو ها گیاهانی هستند که برگ تولید می کنند، نیتروژن یک ماده مغذی کاملا ضروری برای آنها است.

هنگامی که کاهو فاقد سطوح نیتروژن مناسب باشد، رنگ برگ ها از سبز تیره به سبز روشن تر تغییر رنگ می دهد و در نهایت به طور کامل زرد می شوند. استفاده بیش از حد از نیتروژن در کاهو باعث تجمع نیترات و ایجاد مسمومیت در کاهو شده و سلامت گیاه را به خطر می اندازد.

فسفر

فسفر در فرایندهای تنفس، فتوسنتز، تحریک رشد ریشه، افزایش استحکام ریشه و ساقه، افزایش مقاومت در مقابل عوامل بیماری زا و افزایش کیفیت محصول نقش دارد. فسفر به گیاهان در ذخیره و انتقال انرژی از مواد غذایی کمک می کند. این عنصر موجب رشد مناسب و بالا رفتن کیفیت کاهو می شود و همچنین نقش مهمی در سلامت برگ ها دارد. در صورت کمبود فسفر باعث زرد شدن برگهای پیرتر می شود، ریزش برگ اتفاق می افتد و احتمال بروز کمبود مس و روی بالا می رود.

پتاسیم

پتاسیم باعث تقویت بنیه ریشه گیاه، مقاومت گیاه در برابر بیماری، استرس و افزایش طعم کاهو می شود. . پتاسیم علاوه بر تحریک استفاده گیاه از نیتروژن، جذب بهتر آن را امکان پذیر می کند.

کمبود پتاسیم در ابتدا منجر به ایجاد لکه های نکروزه کوچک در حاشیه برگ های پیر می شود.

عناصر کم مصرف در کاهو

عناصر کم مصرف در کاهو شامل آهن، روی، مس، بر، منگنز و مولیبدن است. با وجود اینکه عناصر کم مصرف به میزان کمتری در گیاهان مصرف می شوند با این حال وجود آنها برای رشد گیاهان لازم و ضروری است و برای رشد کاهو بسیار مفید هستند.

آهن: یکی از عناصر کم مصرف است که گیاهان برای سالم و پر بار بودن به آن نیاز دارند. آهن در عملکردهای اساسی گیاهان از جمله سنتز کلروفیل، آنزیم ها و پروتئین ها، انتقال انرژی، انتقال اکسیژن، متابولیسم و نمو گیاه نقش دارد.

روی: در فتوسنتز، در سنتز هورمون اکسین (هورمون رشد)، متابولیسم کربوهیرات ها، پایداری غشا و حفاظت از گیاه در مقابل تنش های محیطی نقش دارد.

مس: یکی از عناصر کم مصرف و ضروری در گیاهان است. مس در بسیاری از فعالیت های آنزیمی، فتوسنتز، تولید کلروفیل، در متابولیسم کربوهیدرات ها و پروتئن ها نقش دارد.

بر: در تنفس سلولی، تنظیم روزنه ها، عملکرد غشا، انتقال قندها و متابولیسم کربوهیدرات ها، تحریک رشد ریشه، استقرار زودرس گیاهچه در خاک نقش دارد.

منگنز: منگنز یک ریز مغذی مهم برای رشد و نمو گیاهان است. این عنصر در فعال شدن بسیاری از آنزیم ها نقش دارد. منگنز در جذب آهن از خاک به گیاه کمک می کند و از کلروز شدن برگ ها جلوگیری می کند.

مولیبدن: یک عنصر انتقالی است و در مقادیر بسیار کم مورد نیاز است. مولیبدن در متابولیسم و تثبیت نیتروژن نقش دارد.

کاهو یک سبزی برگی است که با هجوم آفات و بیماریها کیفیت محصول کاهش می یابد.

آفات کاهو

شته ها

شته ها حشراتی کوچک با بدنی نرم هستند که اندازه بدن آنها بیشتر از 5 میلیمتر نیست.

شته هایی که به کاهو خسارت وارد می کنند شامل گونه های زیر هستند:

Myzus persicae

Macrosiphum euphorbia

Aulacorthum solani

Pemphigus bursarius

Nasonovia ribisnigri

حشرات بالغ و پوره ها شیره گیاهی را می مکند و در نتیجه باعث کاهش رشد، انحراف و پژمردگی برگها می شوند. عسلک دفع شده توسط شته ها باعث ایجاد کپک دوده روی برگها شده و فتوسنتز را مختل می کند. شته ها با انتقال عوامل بیماریهای ویروسی باعث ایجاد آلودگی ثانویه در کاهو می شود.

مبارزه و کنترل

شته ها را می توان با استفاده از حشره کش های نئونیکوتینوئید به طور موثر مدیریت کرد.

کفشدوزک و مگس سیرفید شکارگران شته ها هستند و به سرکوب جمعیت شته ها کمک می کنند.

تریپس ها

تریپس ها حشرات ظریف و باریک اندام نرم با بال های حاشیه ای هستند. گونه هایی که به کاهو خسارت وارد می کنند شامل موارد زیر هستند:

Frankliniella occidentalis

fusca

Thrips tabaci

Caliothrips fasciatus

حشرات کامل و پوره ها با قطعات دهانی خود بافت گیاه را سوراخ کرده و از شیره گیاهی تغذیه می کنند و باعث ایجاد لکه های نقره ای روی برگها می شوند. تریپس ها با انتقال بیماریهای ویروسی باعث ایجاد آلودگی ثانویه در کاهو می شوند.

مبارزه و کنترل

دشمنان طبیعی نقش موثری در کنترل جمعیت تریپس ها دارند. از دشمنان طبیعی تریپس ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

Chrysopa spp

Chrysoperla spp

Orius spp

رعایت بهداشت زراعی با از بین بردن بقایای گیاهی

در صورت لزوم استفاده از آفتکش ها

طوقه برها

گونه های زیادی از کرم های طوقه بر وجود دارند که به کاهو خسارت وارد می کنند. از جمله

Agrotis ipsilon

Peridroma saucia

Feltia subterranean

این آفت در مرحله لاروی خسارت وارد می کند. لاروها در طول روز در بستر خاک پنهان هستند و در شب از خاک خارج شده و با تغذیه از طوقه درست در بالای سطح خاک گیاهچه (نهال ها) را قطع می کنند. در صورتی که تراکم جمعیت آفت بالا باشد می توانند مزرعه را از بین ببرند.

مبارزه و کنترل

جمع آوری و حذف بقایای گیاهی، قبل از کاشت

شخم عمیق

جمع آوری و کنترل علف های هرز مزرعه

استفاده از گیاهان تله، مانند آفتابگردان در حاشیه مزارع کاهو

استفاده از سموم شیمیایی حشره کش به منظور کنترل شیمیایی طبق نظر کارشناس گیاهپزشک

پروانه برگخوارکاهو

Spodoptera exigua آفتی از خانواده Noctuidae راسته بالپولکداران، با دامنه میزبانی وسیع است که یکی از میزبانهای آن کاهو می باشد.

حشرات کامل روی برگهای کاهو تخمگذاری می کنند. پس از تفریخ تخم، لاروها به صورت دسته جمعی از برگها تغذیه کرده با ایجاد سوراخ روی برگهای کاهو به آنها خسارت وارد می کنند. لاروهای این آفت، معمولا به رنگ سبز، زرد یا خاکستری هستند.

مبارزه و کنترل

تناوب زراعی

کنترل علفهای هرز در مزرعه و در حاشیه ها

استفاده از دشمنان طبیعی نظیر

Hyposoter exiguae

Chelonus insularis

Lespesia archippivor

کنترل شیمیایی و استفاده از سموم حشره کش طبق نظر کارشناس گیاهپزشک.

سوسک های برگخوار کاهو

سوسک های برگخوار کاهو به دلیل تغذیه از برگها جزء آفات مهم کاهو هستند. حشرات کامل و لاروها از برگهای کاهو تغذیه می کنند و باعث کاهش بازار پسندی محصول می شوند. این سوسک ها متعلق به خانواده

Chrysomelidae و شامل دو گونه زیر هستند:

Diabrotica undecimpunctata

Diabrotica balteata

این سوسک ها به همه حراحل رشد کاهو حمله کرده و خسارت وارد می کنند. اما هنگامی که کاهو در مرحله گیاهچه قرار دارد خسارت وارده توسط آفت شدیدتر است. خسارت حشرات کامل بیشتر از خسارت وارده توسط لارها است.

مبارزه و کنترل

رعایت تناوب زراعی

کنترل و جمع آوری علف های هرز موجود در مزرعه در مدیریت آفت بسیار مهم است.

کنترل شیمیایی و استفاده از سموم حشره کش طبق نظر کارشناس گیاهپزشک

راب ها و حلزون ها

راب ها و حلزون ها نرمتنانی هستند که معمولا در شب و در هوای مرطوب و خنک با تغذیه از برگهای کاهو و ایجاد سوراخهایی روی برگ به کاهو خسارت وارد می کنند. در صورتی که کاهو جوان باشد ممکن است به طور کامل خورده شود و در صورتی که بزرگ باشد فقط برگها را سوراخ کرده و خسارت کمتری وارد می کنند.

مبارزه و کنترل

جمع آوري ﺑﻘﺎﯾﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺳﻄﺢ ﻣﺰرﻋﻪ و ﺣﺎﺷﯿﻪ ﮐﺎﺷﺖ ﻣﺤﺼﻮل در ﺷﺮاﯾﻂ آﻓﺘﺎب ﮔﯿﺮ

ﮐﻨﺘﺮل ﻋﻠﻒ ﻫﺎي ﻫﺮز ﻣﺰرﻋﻪ

اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎك دﯾﺎﺗﻮﻣﻪ، ﺧﺎﮐﺴﺘﺮ

استفاده از طعمه مسموم

بیماری های کاهو

سفیدک پودری یا حقیقی Powdery mildew Lettuce

عامل بیماری قارچ Erysiphe cichoracearum

سفیدک پودری یکی از شایعترین بیماری های کاهو است.

علائم اولیه بیماری به صورت لکه های سبز کم رنگ یا زرد روی سطح بالایی برگها ظاهر می شوند. با پیشرفت بیماری ضایعات سفید کرک مانندی، شبیه کپک روی برگها را می پوشاند و اندام باردهی قارچ به صورت نقاط ریز سیاه رنگی روی ضایعات کرکی قابل مشاهده هستند. در نهایت برگها زرد، قهوه ای و پژمرده می شوند. کاهوهایی که برای مدت طولانی در معرض دمای خنک و هوای مرطوب قرار می گیرند، بسیار مستعد این بیماری هستند. عامل بیماری توسط باد به فواصل دور انتقال پیدا می کند.

مدیریت بیماری

حذف گیاهان آلوده

رعایت فاصله کاشت

تا حد امکان استفاده از آبیاری قطره ای

در زمانهایی که رطوبت هوا بالا است از آبیاری اجتناب کنید.

استفاده از قارچکش های مناسب با توصیه گیاهپزشک.

سفیدک دروغی یا داخلی Downy mildew Lettuce

عامل بیماری قارچ Bremia lactucae

سفیدک دروغی یکی از بیمایهای مهم کاهو است. علائم بیماری به صورت لکه های زاویه دار کم رنگی بر روی سطح بالایی برگ های بالغ ظاهر می شوند. با پیشرفت بیماری علائم به صورت لکه های کرکی تیره رنگی روی سطح پایینی برگها مشاهده می شوند. به تدریج لکه های ایجاد شده قهوه ای شده و قسمت های آلوده از بین می روند.

مدیریت بیماری

رعایت فاصله کاشت

استفاده از ارقام مقاوم

ویروس موزاییک کاهو Lettuce Mosaic Virus

عامل بیماری ویروس Lettuce mosaic virus (LMV)

ویروس موزاییک کاهو از بیماریهای مهم و مخرب کاهو است. این بیماری از طریق بذر آلوده یا توسط شته ها از گیاهی به گیاه آلوده منتقل می شود.

علائم بیماری به صورت کاهش رشد، کلروز و لکه های سفید روی برگها ظاهر می شوند. برگهای آلوده پیچ خورده، بد شکل، تاول زده و در حاشیه ناهموار هستند. زمانی که آلودگی شدید باشد عملکرد محصول کاهش می یابد.

مدیریت بیماری

استفاده از ارقام مقاوم

مبارزه با شته ها

لکه برگی باکتریایی کاهو Lettuce Bacterial Leaf Spot

عامل بیماری باکتری Xanthomonas Campestris

علایم بیماری به صورت لکه های سیاه آب سوخته با هاله ای زرد رنگ اطراف این لکه ها، روی برگ ظاهر می شوند. این لکه ها ابتدا روی برگهای مسن مشاهده می شوند. با پیشرفت بیماری این لکه ها بهم پیوسته و برگها از یبن می روند.

مدیریت بیماری

کاشت بذر سالم

ضد عفونی بذر قبل از کاشت

تناوب زراعی

استفاده از قارچکش های مناسب با توصیه گیاهپزشک

سوختگی انتهایی کاهوTip burn Lettuce

سوختگی انتهایی کاهو یک اختلال فیزیولوژیکی است. این اختلال در گیاهانی مانند کاهو، اسفناج و توت فرنگی به صورت قهوه ای و نکروزه شدن برگها مشاهده می شود و به تولیدکنندگان خسارت اقتصادی وارد می کند.

کلسیم دیواره‌ سلولی گیاه را تقویت می‌کند و سوزش نوک برگها عمدتاً نتیجه ناتوانی گیاه در تأمین کلسیم کافی برای برگ‌های در حال رشد، در دوره‌های رشد سریع است. برگهای بیرونی که به سرعت تعرق می کنند، کلسیم بیشتری را جذب می کنند. برگ‌های قلب که به سرعت در حال رشد هستند، با سرعت کمتری کلسیم را جذب می کنند در نتیجه دیواره‌های سلولی ضعیف‌تری را تشکیل می‌دهند که با بزرگ شدن برگ‌ها حالت سوختگی انتهایی در آنها اتفاق می افتد.

مدیریت بیماری

رفع کمبود بر

مدیریت آبیاری

عدم استفاده از محرکهای رشد

محلول پاشی برگهای جوان با نمکهای کلسیم

پوسیدگی پایین کاهو Bottom Rot Lettuce

عامل بیماری قارچ Rhizoctonia solani

این قارچ یکی از شایع‌ترین پاتوژن‌های گیاهی خاک‌زاد است. این بیماری در کاهوهای در حال رشد و تقریبا بالغ بیشترین شیوع را دارد. علایم بیماری در قسمت پایین کاهو و برگهایی که با خاک در تماس هستند به صورت ضایعات قهوه ای و فرورفته در قسمت هایی که با خاک در تماس هستند ایجاد می شود. با پیشرفت بیماری، قارچ عامل بیماری برگ های داخل سر را نیز آلوده می کند. پوسیدگی های نرم، به دلیل وجود عوامل ثانویه، در محل پوسیدگی پایین کاهو، ایجاد می شوند که منجر به فروپاشی سر می شود.

مدیریت بیماری

زهکشی خوب و کنترل علفهای هرز

از کاشت کاهو در مزارعی که مقادیر زیادی بقایای گیاهی تجزیه نشده وجود دارد خودداری کنید، زیرا این امر احتمال رشد و بقای R. solani را در خاک افزایش می دهد.

( Rhizoctonia solani یک قارچ خاکی است که برای مدت زمان نامحدودی زنده می ماند. آب و هوای گرم و مرطوب باعث رشد پوسیدگی کف می شود)

لکه قهوه ای برگ کاهو Lettuce Brown stain

عامل بیماری قارچ Stemphylium botryosum

علایم بیماری ابتدا به صورت لکه های گرد، متحدالمرکز و سبز رنگی روی رگبرگ میانی ظاهر می شوند. با پیشرفت بیماری این لکه ها تغییر رنگ داده و قهوه ای می شوند. این لکه ها در مرکز نکروزه شده و در اطراف آنها هاله ای شفاف وجود دارد. در صورتیکه رطوبت محیط زیاد باشد این لکه ها بهم پیوسته و بازار پسندی کاهو کاهش می یابد.

مدیریت بیماری

از بین بردن بقایای گیاهی باقیمانده از کشت قبل، با شخم عمیق، چون این قارچ روی بقایای گیاهی زمستان گذرانی می کند.

مدیریت آبیاری (این بیماری در منطق مرطوب به سرعت گسترش می یابد)

استفاده از قارچ کشهای مناسب با توصیه گیاه پزشک.

پوسیدگی نرم کاهو Lettuce Leaf Drop

عامل بیماری قارچ Sclerotinia sclerotiorum

علایم این بیماری اغلب پس از نازک کردن کاهو در اوایل دوره رشد ظاهر می شوند. علایم اولیه شامل قهوه ای شدن و پژمرده شدن برگهای بیرونی کاهو است. با شدت گرفتن بیماری، برگهای داخلی نیز علایم بیماری را نشان می دهند. روی برگهای آلوده کپک سفیدی (میسیلیوم های قارچ) و اسکلرتینیای سیاه کوچک (اندام باردهی قارچ) تشکیل می شود. قارچ عامل بیماری به سیستم آوندی حمله کرده و باعث پوسیدگی آنها می شود. کاهوهای آسیب دیده از این بیماری قابل استفاده نیستند.

مدیریت بیماری

استفاده از ارقام مقاوم

زهکشی مناسب

تناوب زراعی

از بین بردن بقایای گیاهی

اجتناب از آبیاری بارانی

استفاده از قارچ کشهای مناسب با توصیه گیاه پزشک.

آنتراکنوز کاهو Lettuce Anthracnose

عامل بیماری قارچ Microdochium panattonianum

علائم اولیه بیماری به صورت لکه های کوچک، نامنظم و برنزه روی سطح خارجی برگهای بیرونی ظاهر می شوند. شدت علائم بیماری در طول رگبرگ میانی و سطح خارجی برگها بیشتر است. با پیشرفت بیماری این لکه ها گسترش یافته و دایره ای شکل می شوند. در نهایت قسمت میانی لکه ها از برگ جدا شده و ظاهری غربالی به کاهو می دهد.

از علتهای ایجاد این بیماری میتوان به زهکشی ضعیف خاک، مرطوب بودن برگ در دوره‌های طولانی، هوای گرم و رطوبت بالا در تابستان، وجود علف هرز در اطراف کاهو اشاره کرد.

مدیریت بیماری

تناوب زراعی

کنترل جمعیت کاهوی وحشی در اطراف مزرعه

اجتناب از آبیاری بارانی

شخم عمیق بعد از برداشت

استفاده از قارچ کشهای مناسب با مشورت گیاه پزشک

لکه برگی سرکوسپورایی کاهو Lettuce Cercospora leaf spot

عامل بیماری Cercospora carotae

علائم بیماری به صورت لکه های قهوه ای دایره ای یا بیضی شکل با مراکز سفید و گاهی با هاله ای زرد رنگ روی برگهای قابل مشاهده هستند. با پیشرفت بیماری این لکه ها قسمت های وسیعی از برگ را فرا می گیرد. عامل بیماری ابتدا برگهای مسن را آلوده می کند. رطوبت و باران زیاد باعث شیوع این بیماری می شود.

مدیریت بیماری

اجتناب از آبیاری بارانی

کنترل علف های هرز: علف های هرز می توانند میزبان قارچ باشند و همچنین رطوبت اطراف محصول را افزایش می دهند و باعث می شوندبرگ ها مدت بیشتری مرطوب بمانند. این شرایط موجب جوانه زدن هاگ ها و شروع بیماری می شود.

استفاده از قارچ کشهای مناسب با مشورت گیاه پزشک

علف های هرز و کنترل آنها

کاهو گیاهی برگی است و تولید بهینه محصولات برگی به کنترل موفق علف های هرز بستگی دارد. علف های هرز با رقابت مستقیم برای مواد مغذی، آب و نور، عملکرد محصولات برگی را کاهش می دهند. از این رو کنترل علف های هرز به ویژه در مراحل اولیه رشد محصول دارای اهمیت است.

علفهای هرز کاهو شامل پنیرک، پرپین، قیاق، تاجریزی، تاج خروس و …

روشهای مبارزه با علفهای هرز کاهو:

وجین دستی

آبیاری قطره ای

تناوب زراعی

کشت پوششی

استفاده از کولتیواتور در اوایل فصل

استفاده از سموم علفکش

بیشتر علف‌کش‌هایی که معمولاً استفاده می‌شوند به محصولات کاهو آسیب می‌رسانند. بنابراین کنترل علف های هرز با وجین دستی دو بار در طول فصل تکمیل می شود.

مقدمه و تاریخچه

https://www.gov.nl.ca/ffa/files/agrifoods-plants-pdf-lettuce.pdf

https://www.britannica.com/plant/lettuce

https://www.sciencedirect.com/topics/agricultural-and-biological-sciences/lettuce ttps://www.britannica.com/plant/lettuce

گیاه شناسی

https://glassy-garden.com

https://fajo.ir/site/images/99.12/3.pdf

https://agrilib.areeo.ac.ir/book_8388.pdf

شرایط اقلیمی و کاشت

محبی، ع و موسوی، ح. 1399. مدیریت تغذیه در توليد ارقام تجاری کاهو. ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﻳﺞ ﻛﺸﺎورزي ﻛﺸﺎورزي ﻣﻮﺳﺴﻪ آﻣﻮزش و ﺗﺮوﻳﺞ. ﻧﺸﺮ آموزشﻛﺸﺎورزي.

آقابیگی، م.، ایمانی، م.، حاجیان فر. ر.، خدادادی. م.، رافضی و موسوی، ح. 1396. ﻓﻨﺎﻭﺭﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﺎﻫﻮﻱ ﺁﻳﺴﺒﺮگ (Icberg) ﻭ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺍﺭﻗﺎﻡ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﺁﻥ. ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺟﻬﺎﺩ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻋﻠﻮﻡ ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻲ ﭘﮋﻭﻫﺸﻜﺪﻩ ﺳﺒﺰﻱ ﻭ ﺻﻴﻔﻲ.

https://www.vegetable-garden-guide.com/how-to-grow-lettuce.html

https://vista.ir

https://www.thespruce.com/how-to-grow-fresh-delicious-lettuce-1403404

https://fajo.ir/site/images/99.12/3.pdf

https://agrilib.areeo.ac.ir/book_8388.pdf

خانه

تغذیه

https://www.thespruce.com/how-to-grow-fresh-delicious-lettuce-1403404

https://fardinkesht.com

https://www.backyard-vegetable-gardening.com/watering-lettuce.html

https://www.koodyab.com/ArticleDetails/1071

https://www.commercial-hydroponic-farming.com/lettuce-deficiency-toxicity-symptos-macro-

خانه

آفات و بیماریها

Parker, W.E., Collier, R.H., Ellis, P.R., Mead, A., Chandler, D., Smyth, J.B. and Tatchell,G.M., 2002. Matching control options to a pest complex: the integrated pest management of aphids in sequentially-planted crops of outdoor lettuce. Crop Protection, 21(3),pp.235-248.

https://justagriculture.in/files/newsletter/2022/june/17.pdf

https://www.thespruce.com/how-to-grow-fresh-delicious-lettuce-1403404

Subbarao, K. V., Davis, R. M., Gilbertson, R. L., & Raid, R. N. (Eds.). (2017). Compendium of lettuce diseases and pests (p. 165). St. Paul, MN: APS Press.